İzmit Körfezi kıyılarının jeomorfolojisi ve kıyı alanı kullanımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sultan Murat Uzun

Danışman: NURİYE GARİPAĞAOĞLU

Özet:

İZMİT KÖRFEZİ KIYILARININ JEOMORFOLOJİSİ VE KIYI ALANI KULLANIMI Marmara Bölgesi’nin doğusunda, kara içine doğru sokulmuş, toplam 129,7 km. uzunluğunda sahil şeridine sahip olan İzmit Körfezi’nde kıyının jeomorfolojik yapısı ve kıyı alanındaki kullanım çeşitliliği bir etkileşim halindedir. İzmit Körfezi kıyılarında kıyı jeomorfolojisi birimleri olan, falezler, deltalar, plaj alanları, kıyı okları, lagünler, vadiler, kıyı kumulları ve sulak alanlar bulunmaktadır. Bu jeomorfolojik birimler, İzmit Körfezi’nin kuzey, güney ve doğu kıyılarında dağılış, çeşitlilik ve yapı olarak farklılıklar gösterir. İzmit Körfezi kıyılarındaki jeomorfolojik farklılıklarının ve diğer doğal coğrafya faktörlerinin etkisiyle kıyı alanı kullanımında da farklılıklar meydana gelmiştir. Aynı zamanda çalışma sahasının sanayi, ticaret, yerleşim ve ulaşım alanı olması, İzmit Körfezi kıyılarında yoğun kıyı alanı kullanımını meydana getirmiştir. İzmit Körfezi kıyılarında 25 farklı kıyı alanı kullanım türü belirlenmiştir. Ancak kıyı alanı kullanım türleri İzmit Körfezi’nin kuzey, doğu ve güney kıyılarında alan, dağılış, oran ve tür sayısı olarak farklılıklar göstermektedir. İzmit Körfezi kıyılarında birçok doğal ve beşeri faktörde kıyının jeomorfolojik yapısını ve kıyı alanı kullanımını etkilemektedir. İzmit Körfezi kıyılarının jeomorfolojik durumunun kıyı alanı kullanımına etkisi ele alınarak sahanın doğal ve beşeri coğrafya faktörleriyle birlikte sürdürülebilir kıyı planlamasının yapılması gerekmektedir. Bütünleşik kıyı alanı yönetimi çerçevesinde kıyının planlaması, yoğun kıyı kullanımını barındıran İzmit Körfezi’nde geçmişten günümüze meydana gelen doğal ve beşeri sorunların azalmasını ve kıyı alanından daha faydalı yararlanılmasını sağlayacaktır. THE GEOMORPHOLOGY OF THE GULF OF İZMİT COASTS AND THE USAGE OF THE COASTAL AREA ABSTRACT The Gulf of İzmit has a coast line of 129,7 km length in total which goes into the land in the east of Marmara Region. In The Gulf of İzmit, there is an interaction between the geomorphological structure of the coast and the diversity of use in the coastal areas. In the coasts of The Gulf of İzmit, there exist coastal geomorhology units which are cliffs, deltas, beaches, spits, lagoons, valleys, coastal dunes and wetlands. The mentioned geomorhological units differ in terms of frequency, diversity and structure in north, south and east of the coasts of The Gulf of İzmit. There are also differences in the use of coastal areas considering the effect of the geomorphological diversities in the coasts of The Gulf of İzmit and other natural geographical factors. Due to the fact that the study field is also an area of industry, trade, settlement and transportation, there is an extensive use of the coastal areas of The Gulf of İzmit. In the coasts of The Gulf of İzmit, 25 different uses of coasts have been discovered. On the other hand, the types of the usage of the coastal areas differ in terms of area, frequency, rate and number of types in north, east and south coasts of The Gulf of İzmit. In the coasts of The Gulf of İzmit, many natural and human factors affect the geomorphological structure of the coast and the use of the coastal areas. Considering the effect of the geomorphological condition of the coasts of The Gulf of İzmit on the use of the coastal areas, sustainable coastal planning needs to be done along wih the natural and human geographical factors of the field. Within the integrated coastal area management, the coastal planning will ensure that the natural and human problems occuring from past to present in The Gulf of İzmit which has intensive coastal use will decrease and that the coastal area will be more actively benefited.