Okul öncesi özel eğitimde çalışan öğretmenlerin oyun öğretimine ilişkin öz yeterlikleri ve yaratıcı kişilik özelliklerinin incelenmesi = Investigation of play teaching self efficacy and creative personality traits of teachers who work at the pre-school special education


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Merve Uygur

Özet:

Oyun, okul öncesi dönemde çocuğun kişilik gelişiminde ve eğitiminde önemli yer tutmaktadır. Bu araştırmanın amacı okul öncesi özel eğitim okulunda çalışan öğretmenlerin oyun öğretimi öz-yeterlikleri ve yaratıcı kişilik özellikleri düzeylerini ve bunlar arasındaki ilişkiyi belirlemektir. İlişkisel tarama modeli kullanılarak yapılan bu araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1) Okul öncesi özel eğitimde çalışan öğretmenlerin oyun öğretimi öz yeterlikleri ve yaratıcı kişilik özellikleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2) Okul öncesi özel eğitimde çalışan öğretmenlerin oyun öğretimi öz yeterlikleri bazı değişkenlere (yaş, cinsiyet, branş, mezun olduğu alan, eğitim durumu, mesleki çalışma yılı, kadro durumu, çalıştığı sınıf mevcudu, çalıştığı engel grubu, yardımcı personeli olma durumu, üniversitede oyun ile ilgili ders alma durumu, oyun ile ilgili eğitim alma durumu, oyun ile ilgili takip ettiği kitap olması durumu, yaratıcılık ile ilgili eğitim alma durumu, okul dışında hobileri olma durumu) göre farklılaşmakta mıdır? 3) Okul öncesi özel eğitimde çalışan öğretmenlerin yaratıcı kişilik özellikleri bazı değişkenlere (yaş, cinsiyet, branş, mezun olduğu alan, eğitim durumu, mesleki çalışma yılı, kadro durumu, çalıştığı sınıf mevcudu, çalıştığı engel grubu, yardımcı personeli olma durumu, üniversitede oyun ile ilgili ders alma durumu, oyun ile ilgili eğitim alma durumu, oyun ile ilgili takip ettiği kitap olması durumu, yaratıcılık ile ilgili eğitim alma durumu, okul dışında hobileri olma durumu) göre farklılaşmakta mıdır? Araştırmanın örneklemi İstanbul İli Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi özel eğitim okulunda çalışan 100 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu”, Kadim (2012) tarafından geliştirilen oyun etkinliklerini planlamaya ilişkin öz yeterlikler, oyun etkinliklerini uygulamaya ilişkin öz yeterlikler, oyun etkinliklerini değerlendirmeye ilişkin öz yeterlikler ve oyun öğretimine ilişkin mesleki öz yeterlik olarak dört alt başlık ve 38 maddeden oluşan likert tipi “Okul Öncesi Dönemde Oyun Öğretimi Öz-Yeterlik” anketi ve Şahin ve Danışman (2017) tarafından geliştirilen 17 maddeden oluşan “Yaratıcı Kişilik Özellikleri Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde istatiksel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul öncesi özel eğitim kurumunda çalışan öğretmenlerin oyun öğretimi öz yeterlik düzeylerinin; öğretmenlerin cinsiyeti, yaşı, mesleki kıdemleri, sınıf mevcudu, sınıfta yardımcı personel olma durumu, üniversitede oyun ile ilgili eğitim alma, oyun ile ilgili yayın takip etme, oyun ve yaratıcılık ile ilgili eğitim alma durumlarına göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin yaratıcı kişilik özellikleri düzeylerinin; öğretmenlerin cinsiyeti, yaşı, eğitim durumu, kadro durumu, sınıf mevcudu, çalışılan engel grubu, sınıfta yardımcı personel olma durumu, sınıfta normal gelişim gösteren öğrenci olması durumu, üniversitede oyun ile ilgili eğitim alma, oyun ve yaratıcılık ile ilgili eğitim alma durumlarına göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca okul öncesi özel eğitim kurumunda çalışan öğretmenlerin oyun öğretimi öz yeterlik düzeyleri ve yaratıcı kişilik özellikleri düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu, öğretmenlerin oyun öğretimi öz yeterlik düzeylerinin ve yaratıcı kişilik özellikleri düzeylerinin de yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. -------------------- At the pre-school period, the play has taken an important place in personality development and education of the child. The aim of this study is to determine play teaching self efficacy, creative personality traits and the relationship between them of teachers who have worked at pre-school special education institution. In this study, the following questions answered by using relational screening model. 1) Is there any deep relationship between play teaching self efficacy and creative personality traits of teachers who have worked at pre-school special education institution? 2) Has the play teaching self efficacy of teachers who have worked at pre-school special education institution became different by some variables (age, gender, branch, graduation field, educational background, professional working year, staff status, classroom size where s/he works, type of disability, status which s/he has assistant staff, status which s/he takes courses related to the play at university, status which s/he has training related to the play, status which s/he follows the books related to the play, status which s/he has training related to the creativity, status which s/he has hobbies off-school) ? 3) Has the creative personality traits of teachers who have worked at pre-school special education institution became different by some variables (age, gender, branch, graduation field, educational background, professional working year, staff status, classroom size where s/he works, type of disability, status which s/he has assistant staff, status which s/he takes courses related to the play at university, status which s/he has training related to the play, status wich s/he follows the books related to the play, status which s/he has training reated to the creativity, status which s/he has hobbies off-school)? The sample of study will consist of 100 teachers who has worked at pre-school special education institution under Istanbul Provincial Directorate of National Education. In this study, ‘Personal Info Form’ creating by researcher as data collection tool, self efficacy as to plan the play activities developed by Kadim (2012), self efficacy on practising the play activities, self suffiency on assesment the game activities and 4 sub-titles as the professional self suffiency on play teaching and ‘Play Teaching Self-Suffency at the Pre-School Period Form’ likert type consisting of 38 items and ‘Creativity Personality Traits Scale’ consisting of 17 items reformed by Şahin and Danışman (2017). Statistical analysis was used on analysis of datas. As a result of the research, it has been found significant relationship between points of play teaching self efficacy and teacher’s genders, age, professional working year, staff status, classroom size where s/he works, type of disability, status which s/he has assistant staff, status which s/he takes courses related to the play at university, status which s/he has training related to the play, status which s/he follows the books related to the play, status which s/he has training related to the creativity. It has been found significant relationship between points of teaching creative personal traits and teacher’s age, gender, educational background, type of diability, staff status, classroom size where s/he works, status which s/he has assistant staff, status which s/he takes courses related to the play at university, status which s/he has training related to the play, status which s/he has training reated to the creativity. Also it has been found positive significant relationship between points of play teaching self efficacy and creative personal traits.