Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zeynep Başar
Danışman: CELAL YARCI
Özet:ÇATALCA İLÇESİ’NİN (İSTANBUL) BİYOTOPLARININ FLORİSTİK VE EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Bu çalışma, İstanbul’un, Avrupa Yakası’nda yer alan Çatalca İlçesi’nde bulunan biyotopların tespit edilmesi ve bu biyotopların floristik ve ekolojik özelliklerinin ortaya konulması amacıyla, 2013-2016 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Farklı floristik kompozisyonlara ve farklı ekolojik özelliklere sahip olan biyotopların tespit edilmesi için, floristik çalışmalar kapsamında, çeşitli biyotoplardan, vejetasyon dönemlerinde bitki örnekleri toplanmış, bilinen herbaryum teknikleri ile kurutulmak suretiyle, herbaryum örnekleri haline getirilmiş, ilgili kaynaklardan yararlanılarak, teşhisleri yapılmıştır. Bitki örnekleri, MÜFE Herbaryumu’nda muhafaza edilmektedir. Biyotoplarda bulunan ve Çatalca Belediyesi, Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından ekilmiş / dikilmiş olan türlerin listesi ise, söz konusu kurumdan alınarak, ayrıca belirtilmiştir. Biyotoplarda hâkim olan Biyoklimatolojik özelliklerin tespit edilmesi amacıyla, Florya Meteoroloji İstasyonu’ndan (Florya-İstanbul) alınan veriler doğrultusunda, Ombro-thermik Diyagram, EMBERGER (1963)’e göre çizilmiş, çeşitli biyotoplardan alınmış olan toprak örneklerinin analizleri ise, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Kalite Kontrol Araştırma ve Geliştirme Laboratuarı’nda (Kartal-İstanbul) yapılmıştır. Her biyotop tipinin, Hemerobi derecesi de belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, İlçe sınırları dahilinde, yedi adet biyotop tipi tespit edilmiştir. Bu biyotoplar; Parklar (Rekreasyon Alanları), Orman ve Korular, Karayolu Kenarları, Mezarlıklar, Endüstriyel Alanlar, Kamu Binalarının Bahçeleri, Demiryolları. Her farklı biyotopun floristik yapısı ayrı ayrı ortaya konmuş, ayrıca, bu biyotoplarda, Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından ekilmiş / dikilmiş olan egzotik taksonlar da, ayrı listeler hâlinde verilmiştir. Bu farklı biyotoplarda doğal dağılım gösteren 79 familya ve toplam olarak 290 takson kaydedilmiştir. Hangi taksonların hangi biyotoplarda bulundukları, ayrı ayrı belirtilmiştir. Tüm biyotoplarda, en yaygın olarak bulunan doğal familyalar; Asteraceae, Fabaceae ve Poaceae’dir. Egzotik taksonlarda ise, durum farklılık göstermektedir. Araştırma Bölgesi’ndeki biyotoplarda egemen olan biyoiklim tipi, ‘Az Yağışlı Akdeniz İklimi’ olup, yağış rejimi ise; ‘K.S.İ.Y ’ şeklindedir. Toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri, farklı biyotoplarda farklılıklar göstermektedir. Çalışma sonucunda elde edilmiş olan bulgular, Araştırma Bölgesine yakın bölgelerde gerçekleştirilmiş bulunan benzer çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırılmış, benzer ve farklı yönler ortaya konulmuştur. Çalışmamızın, özellikle son zamanlarda ivme kazanan Kentsel Ekoloji kapsamındaki çalışmalara katkı sağlayacağı kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler: Biyotop tipleri, Kentsel Ekoloji, Çatalca ABSTRACT FLORISTIC AND ECOLOGICAL CHARACTERISTICS OF BIOTOPES IN CATALCA DISTRICT (İSTANBUL) This study has been carried out between 2013-2016 for the purpose of determining the biotopes located in Çatalca District located in the European Side of İstanbul and to present the floristic and ecological properties of these biotopes. For determining the biotopes with different floristic compositions and different ecological properties, plant samples have been gathered from various biotopes in vegetation periods within the scope of the floristic studies and they were turned to herbarium samples by being dried via various herbarium methods and they were identified by facilitating the relevant sources. Plant samples are being kept at MÜFE Herbarium. The list of plant species planted by Çatalca Municipality Directorate of Parks and Gardens is also given after having been obtained from the same institution. For the purpose of determining the bio-climatologic properties dominant within the biotopes Ombrothermic diagram is drawn in accordance with EMBERGER (1963) in line with the data obtained from the Florya Meteorology Station (Florya-İstanbul), analyses of the soil samples taken from various biotopes were carried out in the Quality Control Research and Development Laboratory of İstanbul Metropolitan Municipality, Directorate of Parks and Gardens (Kartal-İstanbul). Degree of Hemeroby for each biotope has been determined. As a result of the research, within the district limits, seven types of biotopes were determined. These biotopes consist of Parks (Recreation Areas), Forest and Groves, Sides of Highways, Cemeteries, Outdoor Green Areas, Gardens of Public Buildings, Railroads. Floristic structures of each different biotopes are presented separately, also exotic taxa planted by the Directorate of Parks and Gardens within these biotopes are presented as separate lists. In these different biotopes 290 total taxa are recorded in 79 families. It has been separately indicated that which taxa are found in which biotopes. The natural families which are most commonly found in all the biotopes are Asteraceae, Fabaceae and Poaceae. In exotic taxa, the situation is different. The type of bio-climate which is dominant in the Research Area is “Mediterranean Climate with Light Precipitation” and the precipitation index is as follows: “W.A.S.S”. The physical and chemical properties of the soil change in different biotopes. The findings gained as a result of the study are compared with the results of the similar studies made for the close regions to the Research Area and their similar and different points are presented. We think that our study will contribute to the studies within the scope of Urban Ecology which gained momentum recently.