Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Kouassı Yeboua
Danışman: MEHMET ŞİŞMAN
Özet:Finansal küreselleşmenin temel unsurlarından biri olan doğrudan yabancı yatırımın (DYY), ev sahibi ülkeler için çeşitli yararları olduğu ileri sürülmektedir. DYY’ların, genel olarak, ekonomik ilerlemeyi teşvik eden bilgi ve teknoloji transferi için önemli bir kanal olduğu iddia edilmektedir. Ortaya çıkartılan faydalarından dolayı, birçok ülke, özellikle gelişmekte olan ülkeler, daha fazla doğrudan yabancı yatırım çekmek için “DYY dostu” politikalar uygulamaktadır. Bununla birlikte, şimdiye kadar ev sahibi ülkelerin doğrudan yabancı yatırımlardan elde ettiği ekonomik kazançları inceleyen ampirik çalışmalar farklı sonuçlara varmıştır. Bu konudaki son araştırmaların çoğunlukla ortaya koyduğu sonuçlara göre, DYY’ların pozitif etkilerinin açığa çıkması için bazı iç koşulların sağlanması gerekmektedir. DYY, ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve yoksulluk ile gelir eşitsizliğini azaltmak amacıyla Afrika’nın önemli politika araçlarından biri olduğu için, Afrika ülkelerinde DYY’ların faydalarının hangi koşullarda ortaya çıkacağını anlamak oldukça önemlidir. Bu nedenle, bu tezin temel amacı, Afrika ülkelerine yönelik DYY’ların hangi koşullar altında ekonomik büyümeyi ve daha adil gelir dağılımını sağlayabileceğini incelemektedir. Bu amaç doğrultusunda, 1990-2013 dönemi için 26 Afrika ülkesini kapsayan dengesiz panel veri seti kullanılmıştır. Sabit Etki Regresyon Analizi, Genelleştirilmiş Momentler Yöntemi ve Panel Yumuşak Geçiş Regresyon Analizi kullanılarak varılan başlıca bulgu şu olmuştur:DYY sadece kurumsal gelişme, beşerî sermaye stoku ve finansal gelişme düzeyleriyle ilgili eşik koşulları sağlayan Afrika ülkelerinde ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Kurumsal ve finansal gelişme düzeyi ile beşeri sermaye stoku düzeylerinin düşük olduğu ülkelerde DYY’ların ekonomik büyümeye etkisi negatiftir. Ayrıca, sonuçlar göstermektedir ki DYY, beşeri sermaye stokunun düşük olduğu ülkelerde gelir eşitsizliğini artırmakta, beşeri sermaye stokunun belli bir eşiğin üzerinde olduğu ülkelerde ise gelir eşitsizliğini azaltmaktadır. Bu bulgular, Afrika ülkelerinde doğrudan yabancı yatırımları çekmeyi amaçlayan politikalar ile iç koşullarının iyileştirilmesine ya da özümseyici kapasitelerin iyileştirilmesine yönelik politikaların kesinlikle el ele gitmesi gerektiğini göstermektedir. -------------------- Foreign direct investment (FDI), which is one of the main facets of the current financial globalization, is believed to have several benefits for host countries. It is generally argued that it is an important conduit for knowledge and technology transfer which, in turn, stimulates economic progress. Based on these advertised benefits, several “FDI-friendlier” policies have been implemented by many countries, especially developing countries to attract more FDI. However, the empirical studies undertaken to investigate the economic gains from FDI have so far produced mixed results. According to the predominant message from the recent research on this subject, the benefits of FDI are not straightforward; certain domestic conditions should be met in order to unlock the positive effect of FDI. As FDI has become one of the key components of Africa’s policy toolkit aimed at promoting economic growth and reducing poverty and income inequality, understanding the conditions under which the benefits from FDI can materialize in African countries has become strikingly relevant. The main objective of this thesis is, therefore, to investigate the conditions under which FDI flows to Africa can generate economic growth and reduce income inequality. To this end, we use an unbalanced panel data made up of 26 African countries over the period 1990-2013. Using Fixed Effects(FE) regression, Generalized Method of Moments(GMM) and Panel Smooth Transition Regression (PSTR), the key findings are that FDI promotes economic growth only in African countries that satisfy certain threshold conditions regarding the level of institutional development, human capital stock, and financial development. In countries with low levels of institutional and financial development and human capital stock, the effect of FDI on economic growth is negative. Also, the results indicate that FDI increases income inequality in countries with low levels of human capital stock while it contributes to reducing income inequality in countries where human capital stock is above a certain threshold. These findings suggest that policies aimed at attracting FDI in African countries should absolutely go hand in hand with policies oriented towards the improvement of their domestic conditions or absorptive capabilities.