İlahi formundaki eserlerde versiyon farklılıklarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emin Abdülkadir Çolakoğlu

Danışman: AYŞE BAŞAK İLHAN HARMANCI

Özet:

Türk mûsıkîsi yüzyıllar boyunca meşk sistemini kullanarak hayatiyetini sürdürmüştür. Gerek öğreniminde gerekse aktarımında sözlü kültürün yöntemlerinden faydalanmıştır. XX. yy.’da yaygınlaşan nota yazım faaliyetleriyle birlikte eserler kayıt altına alınmaya başlanmıştır. Bu faaliyetleri gerçekleştiren üstatlar heyetler halinde yahut münferiden çalışmalarını sürdürmüşler, bunun sonucunda birbirinden bağımsız nota koleksiyonları ortaya çıkmıştır. Tabii olarak notaya alınan bu eserler her bir koleksiyonda bir diğerine kıyasla farklılıklar arz etmektedir. Çalışmamızda İstanbul Konservatuvarı Neşriyatı, Halil Can, Yusuf Ömürlü ve Cüneyt Kosal ilâhi koleksiyonlarında ortak olarak bulunan 33 tane eser Konservatuvar Neşriyatı kronolojik olarak en eski ve sınırlama açısından nispeten daha az eseri içerdiği için esas alınarak belirlenmiştir. Bu eserler üzerindeki nota versiyon farklılıkları makamsal, ritmik ve melodik olarak analiz edilmiş, eserler ayrıca güfte kullanımı açısından da incelenmiştir. Yapılan analizler neticesinde Türk din musikisi repertuarındaki eserlerde bu farklılıkların yer aldığı anlaşılmıştır. -------------------- Turkish music has been kept for centuries by using the meshk system. It has benefited from the methods of oral culture in both learning and transferring the works. As soon as the notating activities became widespread in the 20th century, the works began to be recorded. The experts who carried out these activities have done their work solely or as delegations, which resulted in emerging independent note collections. As a matter of course, these works are notated in each collection; each one of the collections is noted to be different in comparison with the others. In our study, 33 pieces were determined that has been found mutually in Ilâhi collections of Istanbul Konservatuvarı Neşriyatı, Halil Can, Yusuf Ömürlü and Cüneyt Kosal based on the Konservatuvar Neşriyatı which is the oldest one and in terms of limitation; it comparatively contained lesser pieces. The differences in the note versions on these pieces were analyzed in terms of maqam, rhythmic and melodic, also examined in terms of usage of lyrics. As a result of the analyzes, it was found that these differences take place in the pieces of Turkish religious music repertoire.