Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Itır Beğen
Danışman: KAMİLE HAMİLOĞLU
Özet:KISA İNGİLİZCE ÖĞRETMENLERİNİN LİSE SINIFLARINDA İŞLEDİKLERİ EDEBİ METİNLER YOLUYLA UYGULADIKLARI ELEŞTİREL DÜŞÜNCE STRATEJİLERİNİN İNCELENMESİ Bu çalışmada, İngilizce’nin yabancı dil olarak öğretildiği lise sınıflarının İngiliz dili edebiyatı derslerinde, İngilizce öğretmenlerinin işledikleri edebi metinler yoluyla uyguladıkları eleştirel düşünce stratejileri incelenmektedir. Araştırmanın deneklerini, 2005-2006 öğretim yılında, İstanbul’dan seçilen altı özel okuldaki lise sınıflarında eğitim veren toplam altı İngilizce öğretmeni ve onların öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın ölçeklerini anket ve gözlem çalışmaları oluşturmaktadır. Çalışmada, deneklere önce Banker and Delmonico (1999); Fraker (1995), Konaxis (2000); Collier, Guenther and Veermon (2002) ve Howe’ dan (2000) uyarlanmış olan anketler verilmiş, daha sonra araştırmacı deneklerin derslerinde gözlem çalışması yapmıştır. Gözlem çalışmaları 2005-2006 öğretim yılının ikinci dönemi boyunca, Ocak, Şubat ve Mart aylarında ikişer kez olmak üzere, toplam on iki defa uygulanmıştır. Bu gözlemler sırasında, Oregon Üniversitesi Öğretmen Yetiştirme Merkezinin yayınlarından uyarlanan ‘35 Eleştirel Düşünce Stratejisi’ listesinde yer alan stratejilerin, 26’sının öğretmen tarafından derste uygulanıp uygulanmadığını gözlemlenmiştir. Veri analizi için SPSS 10.0. programı ve kodlama sistemi (Miles ve Huberman, 1994) kullanılmış, daha sonra anket ve gözlem sonuçları karşılaştırılarak bu sonuçlar yorumlanmıştır. Bu çalışmaya başlamadan önce, öğretmenlerin ‘Eleştirel Düşünce’ teriminin anlamını sınırlı olarak bildikleri savlanmıştır. Deneklerin eleştirel düşünce stratejilerini orta seviyede ve orta sıklıkta kullanmaları beklenmiştir. Deneklerin hangi stratejileri etkin olarak kullandıklarının farkındalığının yine orta seviyede varsayımlar arasındadır. Araştırma sonunda ise, deneklerin ‘eleştirel düşünce’ teriminin anlamını bildikleri ancak bundan emin olmadıkları görülmüştür. Deneklerin eleştirel düşünce stratejilerini çok düşük seviyede ve nadiren kullandıkları gözlemlenmiştir. Deneklerin hangi stratejileri kullandıklarının farkındalığının düşük seviyede olduğu bulunmuştur. ABSTRACT This study aims to investigate the critical thinking strategies that English literature teachers in private secondary schools use in their EFL English literature classes by exploiting literary texts. The participants involved six English teachers working in six Turkish private secondary schools in İstanbul, Turkey. The data for the present study were collected by using a questionnaire adapted from Banker and Delmonico (1999); Fraker (1995), Konaxis (2000); Collier, Guenther and Veermon (2002) and Howe (2000) as basis. Furthermore, a checklist adapted from the ‘35 strategies of Critical Thinking’ list which was taken from the Oregon University Teacher Training Centre publications. In the study, firstly, participants were given questionnaires to complete in the spring term of the 2005-2006 academic year. Then, the researcher observed the classes using the adapted checklist. Quantitatively, the questionnaire was evaluated using SPSS 10.0. Pattern-coding (Miles and Huberman, 1994) was used to interpret the answers of the open-ended questions and to reach more well-grounded conclusions, qualitatively. During the data analysis, the questionnaire and the observations were evaluated and their results were compared. It was estimated that the participants were not aware of the meaning of the term “critical thinking”, the participants’ use of critical thinking strategies in their literature courses would be neither high nor low but at medium level. The participants were expected to use the critical thinking strategies at a medium frequency and the participant’s awareness of which strategies they used were expected to be at medium level. The results indicated that the participants were aware vaguely what ‘critical thinking’ was, but they were not sure whether they knew it in detail, the participants used a few critical thinking strategies in their English literature classes, and the participants’ awareness’ of which critical thinking strategies they used effectively and ineffectively were low. The results indicated that most of the participants in this study believed that more than half of their students used critical thinking skills and the underlying reason for not having the skill of critical thinking is their lack of comprehension of the literary texts.