Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2003
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayhan Etyemez
Danışman: MUSTAFA KURT
Özet:CNC TEZGAHLARDA DÖNEL ELEMANLARIN İŞLENMESİNDE YAPAY SİNİR AĞI İLE KESİCİ TAKIM ŞEÇİMİ Bilgisayar teknolojisinin gelişmesi sayesinde bütün alanlarda aktif olarak bu teknolojiden yararlanılmaya başlanılmıştır. Talaşlı imalat endüstrisinde geçmişte konvensiyonel tezgahlar kullanılarak üretim yapılmakta idi, günümüzde ise gelişen bilgisayar teknolojisi ile birlikte CNC (Computer Numerical Control) Tezgahlar geniş bir şekilde kullanılmaya başlanılmıştır. Ülkemizdede kısa bir süre içerisinde bu teknoloji aktif olarak, sanayide kullanılmaya başlanılmış olup, en küçük işletmelerde bile bu tezgahlar kullanılarak üretim yapılmaktadır. Büyük işletmelerde aynı tip seri üretim yapıldığı için çok kısa zamanda program ve takım değişikliğine pek gidilmez. Fakat seri imalat yapmayan işletmelerde, ürün değişkenliğinde ötürü sık sık program ve takım değişikliği yapılmak zorundadır. Bundan dolayı üretim programının hızlı ve hatasız bir şekilde yapıldığı talaş kaldırma, takımın optimum şekilde seçimi de önem kazanmıştır. Bu takım seçme işlemi yapılırken takım deposundaki takımlar çok iyi tanınmalı, her iş parçası değiştiğinde mümkün olduğu kadar yeni takım sipariş edilmesi yerine eldeki takımlar verimli şekilde kullanılmalıdır. CNC tezgahlarda üretime başlamak için; CNC programının hazırlığı, uygun takımların seçimi ve tarete yerleştirilmesi ve buna ilave olarak, parçanın uygun aparat veya aynaya emniyetli bir şekilde bağlanması gerekir. CNC Torna tezgahlarında kullanılan programlar CAD/CAM yazılımları vasıtasıyla ISO kodunda üretilir. Burada kesmede kullanılacak takımın seçilebilmesi için iyi bir takım bilgisine ihtiyaç vardır. Bu bilgiye sahip olmak uzun bir deneyim ve mesleki bilgiyi gerektirmektedir. Bu çalışmada, DXF formatındaki parça profili elde edildikten sonra eldeki takım kütüphanesi, tezgah özelliklerini ve kesilecek malzeme bilgilerini dikkate alarak takım seçme işlemini Yapay Sinir Ağları Yöntemi kullanılarak otomatik olarak yapmaktadır. Ayrıca, bu çalışmada mevcut olan CNC programı okunarak buradan işlenecek olan iş parçası profili oluşturulmaktadır. Bu oluşturulan parça profili esas alınarak, yine Yapay Sinir Ağları yöntemiyle uygun takımlar otomatik olarak seçilmektedir. Seçilen takımların listelenmesi ve resimlerinin gösterilmesi sayesinde takım dolabına gitmeden takım tanınmakta ve böylece zaman kaybı olmadan eldeki takımlardan en uygun olanı program sayesinde seçilmektedir. Haziran, 2003 Ayhan ETYEMEZ ABSTRACT TOOL SELECTION AT MACHINING OF ROTATIONAL PARTS' WITH ARTIFICIAL NEURAL NETWORK ON CNC MACHINES In chip removal industry, production used to be made by conventional machine tools. Whereas today, CNC machines have been widely used with the help of this developed computer - technology. In a short time, this technology has started to be used in our country's production industry and even in small companies; manufacturing is carried out by using CNC Machines. Because mass production is carried out in big companies, there is no need to change frequently. On the other hand, the companies in which mass production is not carried out, program and tool change should be done frequently because of the diversification of the production. There fore, the selection of the optimal tool has become important in chip removal process where the program is carried out fast and without deficiency. During the tool selection process the tools in the tool stock should be well known and the tools on hand should be used efficiently instead of ordering a new tool at each time a work piece is changed. In order to start the operation in CNC machine, the preparation of CNC, the selection and positioning of appropriate tools should be done and the tool should be securely tightened on a chuck or a device. Programs used in CNC Lathe Machines are produced with the aid of CAD/CAM in ISO code. In order to able to select the tool that is going to be used in cutting process, it is necessary to have a good knowledge about tools. To acquire this knowledge on should have experience and professional knowledge. In this thesis, automatic tool selection process is completed by using Artificial Neural Network Method from the tool library after recognizing work piece profile from the DXF format together with the necessary data about machine tools specification and work piece materials. In addition, work piece profile is created by using CNC program in this study. This work piece machining profile is taken as a reference for selecting appropriate tools.