Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDA BEYHAN SAĞMEN
Danışman: BERRİN CEYHAN
Özet:Amaç: D vitaminin iskelet sistemi üzerine koruyucu etkisi bilinmekle beraber D vitamininin kanser, enfeksiyon, kardiyovasküler hastalıklar, şizofreni, insülin bağımlı diyabet ve astım gibi hastalıklarda da rolü olabileceği öngörülmektedir. Biz de bu çalışmamızda astımlı hasta grubunda D vitamininin rolünü araştırmak üzere kanda vitamin D düzeyini saptamak, klinik bulgular ve hastalık kontrolü ile ilişkilendirmeyi ve astımı olmayan sağlıklı bireylerle karşılaştırmayı amaçladık. Metod: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Polikliniği’nde Eylül 2012- Nisan 2013 tarihleri arasında astım tanısı ile takip edilen 106 hastanın onam formları alınarak öncelikle sigara öyküsü, astım semptomları, almakta olduğu ilaçlar, son 1 yılda geçirdiği atak sayısı, anti IgE veya sistemik steroid kullanımı, hastane yatışı ve acil başvurusu sorgulanıp fizik muayenesi yapılmıştır. Spirometri cihazı ile solunum fonksiyonları ölçülmüştür. Cilt alerji testi (ev tozu, akar, ot-ağaç paneli, kedi-köpek tüyü), total IgE düzeyi, periferik yayma ile eozinofili sayısı, Tandem Gold kütle spektrometre cihazında LC-MS/MS yöntemi ile de vitamin D düzeyleri analiz edilmiştir. Vücut kitle indeksi hesaplanmış ve astım kontrol testi (AKT) uygulanmıştır. GINA rehberine göre hastalar kontrollü, kısmen kontrollü ve kontrolsüz olarak sınıflandırılmıştır. Çalışmaya yaş, cins benzer olan ve alerjik yakınması ve solunum semptomu olmayan 84 sağlıklı kontrol grubu da dahil edilerek astımlı grupla klinik parametreler karşılaştırılmıştır. D vitamini düzeyleri normal dağılım göstermediği için logaritmik dönüşüm yapılarak istatistiksel analiz yapılmıştır. Bulgular: 106 astımlı hasta grubunun %78’i kadın, %22’si erkek; 84 sağlıklı kontrol grubunun %75’i kadın, %25’i erkek idi. Astımlı hasta grubunun yaş ortalaması 36±9 iken kontrol grubunun yaş ortalaması 34±9 olarak tespit edildi. Astımlı grupta 54 kontrolsüz, 39 kısmi kontrollü ve 14 kontrollü astım hastası vardı. Astımlı hasta grubunun vitamin D düzeyi geometrik ortalaması 7,89 ng/ml (%95 CI: 7,11-8,78) iken kontrol grubunun vitamin D düzeyi geometrik ortalaması 7,93 ng/ml (%95 CI: 6,89-9,14) olarak tespit edilmiş olup, her iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). Astımlı hasta grubunun %92’sinde D vitamini eksikliği saptanırken, %8’inde D vitamini yetmezliği saptanmıştır. Hastaların D vitamini ile solunum fonksiyon parametreleri arasındaki ilişkiye bakıldığında D vitamini ile FEV1(L/sn) ve MMEF(L/sn) arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon saptanmıştır (p<0,005; r=0,272) (p<0,019; r=0,227). Sağlıklı kontrol grubunda ise D vitamini ile solunum fonksiyon parametreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir (p>0.05). Hastaların D vitamini ve prick testi pozitifliği arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir (p<0,63). Periferik yayma eozinofili değeri ile D vitamini arasında anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir (p<0,601). Vücut kitle indeksi (VKİ) ile vitamin D düzeyi arasında istatistiksel olarak negatif korelasyon tespit edilmiştir (p<0,024; r=- 0,220). Sonuç: Bu çalışmanın ışığında toplumumuzda astımlı ve kontrol grubunun D vitamin düzeylerinin çok düşük olduğunu ve tümüne D vitamini tedavisi verilmesi gerektiğini ve astımlılarda solunum fonksiyonlarının vitamin D düzeyi ile korelasyon gösterdiği için bu grupta tedavinin çok daha önemli olduğunu ifade edebiliriz. Anahtar Kelimeler: FEV1 (L/sn), MMEF(L/sn), astım, D vitamini ABSTRACT Aim: It has been known that Vitamin D has effects on muskulosketal system. Vitamin D also plays a role on cancer, infectious diseases, cardiovascular diseases and diabetes. In this study, we aimed to examine the effects of vitamine D on asthma patients’ clincal parameters and control of disease to compare those with healthy groups. Method: 106 patients with asthma and 84 healthy subjects who have similar age and gender have been enrolled into the study between September 2012 and April 2013. Pulmonary function tests (PFT), eosinophili count in peripheral blood smear, blood total IgE value and plasma vitamine D concentration, skin allergy tests were evaluated. Body mass index was calculated and Asthma Control Test (ACT) was performed. All parameters of asthma group were compared with control group. All patients gave written informed consent prior to taking part in this study. Asthma control was assessed according to the criteria of GINA using a category to identify controlled, partly controlled or uncontrolled asthma. Results: Vitamine D concentration and clinical parameters were evaluated in 106 asthmatic patients and 84 healthy subjects. The mean age was 36±9 in asthmatic patients and 34±9 in control group. Geometric mean 25(OH)D concentrations was 7,89 ng/ml (%95 CI: 7,11-8,78) in asthmatics, 7.93 ng/ml (%95 CI: 6,89-9,14) in healthy volunteers. In the asthma group 8% of patients were vitamin D insufficient (20–29 ng/ml) and 92% of patients were vitamin D deficient (0–19 ng/ml). Vitamin D levels were significantly positively correlated to FEV1(L/sn) and MMEF (L/sn) in asthma patients. In patients with asthma, vitamin D levels were inversely correlated with BMI. Conclusion: İn the lights of the results of this study, we can say that vitamin D level were low in asthma and control groups and vitamin D treatment should be given to all subjects. This treatment is very important in asthma patients because of the positive corelation between FEV1 (L/sn), MMEF (L/sn) and vitamine D.