Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: C. GÜLŞAH DOĞRUSOY
Danışman: GÖKSEL ATAMAN BERK
Özet:"Bilişim Teknolojilerinin Örgütlerde Güç Dağılımına Etkileri"nin incelendiği bu çalışma teorik niteliktedir. Çalışmada öncelikle kavramsal karmaşalara açıklık getirilmeğe çalışılmıştır. Veri (data), enformasyon(information), bilgi (knowledge), bilişim (informatics), bilişim teknolojileri (information technology) ve bilgi toplumu (information society) gibi kavramlar detaylı olarak irdelendikten sonra sosyal bilimlerdeki güç kavramıyla ilgili literatür taranarak farklı bakış açıları verilmiş ve bilişim teknolojileriyle örgütlerdeki güç dağılımı ilişkilendirilmiştir. Bilişim teknolojilerinin örgütlere girişiyle başlayan süreçte gerek örgüt içinde gerekse çalışma hayatı ve ilişkilerinde kökten değişimler yaşanmıştır. Ayrıca bu süreçte örgütlerdeki güç kavramına da özellikle bakmak zorunluluk haline gelmiştir. Güç, içerik, el ve biçim değiştirmiştir. Örgüt teorilerinin gelişimi boyunca örgüt içi güç çoğunlukla biçimsel ve geleneksel kaynaklara bağlı kalmıştır. 1950'lerden teknoloji başlı başına örgütü şekillendirebilir ve değiştirebilir bağımsız bir değişken haline gelmiştir. Teknoloji bilgisine sahip farklı kademelerdeki çalışanlar "uzman" olarak örgütteki pek çok karar sürecine katılmaya başlamış, bir anlamda teknoloji vasıtasıyla güçlenmişlerdir. Bu çalışmanın, bilişim teknolojileriyle örgütlerde ciddi şekilde gözlemlenen güç kaymaları ve değişimleri için vardığı bir sonuç, bugünün dünyasında yeni trendinin, bilgiye sahip olanın daha güçlü olduğu varsayımıyla klasik anlamda üst yönetimdeki herkesin pozisyon itibariyle daha güçlü sayılmayacağıdır. Büyük oranda bilgi gerektiren uzmanlığa dayalı güç daha baskın hale gelmiştir. Diğer bir sonuç, enformasyona ve bilgiye erişim gerek üst gerek alt kademeler için daha eşit ve dengeli hale gelmesi halinde örgütlerde hiyerarşi fazla yer tutmayacaktır. Dolayısıyla güç, sadece bilgi üstünlüğüyle ifade edilebilecektir. Tüm çalışanlar teknolojinin sağladığı bilgi akışıyla daha güçlü ve bağımsız bireyler haline gelebilecekler ve çalışanlar yaratıcılıklarını hem kendileri hem de çalışma eylemini gerçekleştirdikleri örgüt için bir verimlilik artışı sağlayacak şekilde kullanabileceklerdir. In this theoretical study discussing the "effects of the information technologies on the power distribution in organizations", the first aim is to clarify the conceptual confusion. A detailed investigation of concepts such as data, information, knowledge, informatics, information technology, information society and their Turkish equivalents is followed by a presentation of various views on power in social sciences and a discussion on the interaction between information technologies and distribution of power in organizations. The introduction of information technologies caused profound changes in both working life and relations and organizations. This rendered the examination of power within organizations compulsory. The possession, form and content of power have changed. Throughout the evolution of organization theories, power has been explained generally with regard to formal and traditional sources. Since 1950s, technology has become an independent variable that can form and change organizations on its own. Due to their technological knowledge, workers in different levels started to join decision-making processes as "experts", so, in a sense, became empowered through technology. An important result of this process is that, as the power based on expertise, becomes more important, the position-based power of those in upper levels is losing importance. But a precondition for this transformation is the creation of a more equal and balanced environment among workers in all levels in their access to information and knowledge. This transformation is expected to make all workers become more powerful and independent individuals; and this will help them use their creativity in ways that will increase productivity both for themselves and for their organizations.