Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Eczacılık Meslek Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: MUHAMMET EMİN ÇAM
Danışman: LEVENT KABASAKAL
Özet:Amaç: Diabetes mellitus hiperglisemi ile karakterize metabolik bir hastalıktır. Çok sayıda tıbbi bitkiden izole edilen bileşiklerin Tip 2 Diabetes Mellitus (T2DM) tedavisinde potansiyele sahip olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Thymus praecox subsp. skorpilii var. skorpilii ve Salvia triloba bitki ekstrelerinin (TPSE ve STE) olası antidiyabetik etkileri sayesinde T2DM'nin tıbbi tedavisini desteklemek, mevcut tedavide kullanılan oral antidiyabetik dozunun azaltılmasını sağlamak ve bu ilaçların olası yan etkilerini önlemektir. Gereç ve Yöntem: Dişi sıçanlarda T2DM, ilk olarak tek doz NA (100 mg/kg, i.p.) enjeksiyonu, 15 dakika sonrasında ise tek doz STZ (55 mg/kg, i.p.) enjeksiyonu yapılarak indüklendi. Kan glukoz değeri 200-400 mg/dl arasındaki sıçanlar T2DM kabul edildi. Yapılan OGTT, ITT, kan glukozu ölçümleriyle antidiyabetik etkinlikleri incelendi. Detaylı etki mekanizmasını aydınlatmak için diyabet gelişimi ile ilgili olduğu düşünülen enzimlerin miktarına ELISA testi yardımıyla bakıldı. Bulgular: Kan glukoz düzeylerini ciddi şekilde düşüren TPSE ve STE'nin OGTT ve ITT sonucunda güçlü antidiyabetik etkinlikleri olduğu gösterildi. Yapılan ELISA testleri sonucunda STE'nin serumda insülini artırdığı, TNF-α, IL-1β ve IL-6 miktarını önemli ölçüde düşürdüğü; dokularda ise AMPK, GLP-1 miktarını yükselttiği ve PEPCK, GLUT-2 miktarını azalttığı gösterildi. TPSE'nin ise serumda insülini artırdığı, TNF-α, IL-1β, IL-6, ALT ve kreatinin miktarlarını düşürdüğü; dokularda ise AMPK, GLP-1, PPARγ miktarını artırdığı, PEPCK, GLUT-2, α-glukosidaz, SGLT-1 ve SGLT-2 miktarlarını azalttığı gösterildi. Sonuçlar: TPSE, metformin ile kıyaslandığında güçlü bir antidiyabetik etki gösterdi ve STE'nin etkisi de TPSE yakındı. BSTRACT Aim: Diabetes mellitus is a metabolic disorder characterized by hyperglycemia. It has been shown that many compounds isolated from diverse medical plants have potential in the treatment of Type 2 Diabetes Mellitus (T2DM). The aims of this study are to support the medical therapy of T2DM owing to the possible antidiabetic effects of Thymus praecox subsp. skorpilii var. skorpilii and Salvia triloba extracts (TPSE and STE), to procure the antidiabetic dosage reducement in current therapies and to prevent side effects of those as well. Material and Methods: T2DM was induced with a single dosage STZ (55 mg/kg, i.p.) following 15 minutes after a single dosage NA (100 mg/kg, i.p.) in female rats. Rats whose blood glucose levels are between 200 and 400 mg/dl were accepted as T2DM. OGTT, ITT and blood glucose measurements were used. To enlighten the mechanisms of action in details, many enzymes, which are considered as involving in the development of T2DM were investigated via ELISA test. Results: TPSE and STE decreased blood glucose levels and exhibited an antidiabetic activity according to the results of OGTT and ITT. ELISA showed that in serum; STE increased the level of insulin while decreased the levels of TNF-α, IL-1β and IL-6 prominently. When it comes to tissues; STE increased the levels of AMPK and GLP-1 whereas decreased those of PEPCK, GLUT-2. TPSE in serum; provided an elevation in insulin and a drop in the levels of ALT, creatinine, TNF-α, IL-1β, IL-6. In addition TPSE in tissues increased amounts of AMPK, GLP-1, PPAR-γ while it decreased PEPCK, GLUT-2, α-glucosidase, SGLT-1, SGLT-2 levels. Conclusion: TPSE achieved a strong antidiabetic effect comparing with metformin and the efficacies of STE and TPSE were close.