YARATICI ENDÜSTRİLER VE KATILIMCI KÜLTÜR BAĞLAMINDA HATSUNE MİKU


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Radyo, Televizyon Ve Sinema Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİLAL KARAARSLAN

Danışman: Filiz Aydoğan Boschele

Özet:

Neoliberal politikalar, dijital teknolojiler ve küreselleşme, kültürü yeniden şekillendirerek inovasyon, fikri mülkiyet ve dijital katılıma öncelik veren yaratıcı endüstrilerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Geleneksel kültür endüstrisi modellerinden evrilen bu endüstriler, kitlesel tüketimden esnek, duygusal ve dijital emekle desteklenen ağa bağlı üretime geçişi işaret etmiştir. Bu değişim, bireylerin içerik üretimi ve dağıtımına aktif olarak katkıda bulunduğu katılımcı kültürün yükselişiyle paralellik göstermiştir. 1990'lardan bu yana dijital ağlar, üretici ve tüketici arasındaki çizgiyi bulanıklaştırarak üreten tüketici ve hayran emeğini teşvik etmiştir. Bu bağlamda, müzik endüstrisi dijitalleşme, bağımsız üretimin mümkün kılınması ve vokal sentez teknolojileri aracılığıyla sanal idollerin ortaya çıkarılmasıyla dönüşüme uğramıştır. Bu gelişmeler müzikte yaratıcılığı, emeği ve mülkiyeti yeniden tanımlamıştır. Bu çalışma, bu dönüşümleri, katılımcı hayran kültürüyle şekillenen sanal bir idol olan Hatsune Miku üzerinden, sistematik bir literatür taraması kullanarak hayran üretimine ve yaratıcı ekonominin dinamiklerine odaklanarak incelemektedir.