Karışım ring ipliklerinde karışım oranlarına bağlı olarak tüylülük ve çeşitli iplik özelliklerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEYYİDE KEVSER TANIR

Danışman: SUAT CANOĞLU

Özet:

KARIŞIM RİNG İPLİKLERİNDE KARIŞIM ORANLARINA BAĞLI OLARAK TÜYLÜLÜK VE ÇEŞİTLİ İPLİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ İplik tüylülüğü, tüylülük ölçümündeki yenilikler sayesinde ve iplikten beklentilerin artması sonucu önemli bir kalite parametresi haline gelmiştir. İplik tüylülüğü; lif özellikleri, iplik özellikleri ve eğirme prosesindeki makine parametrelerinden etkilenmektedir. Bu çalışmada, iplik tüylülüğü ve tüylülük ölçüm metotları açıklanmış ve tüylülüğe etki eden faktörler ayrıntılı olarak incelenmiştir. Deneysel çalışmada farklı karışım oranlarında Ne16/1 numarada PES/CO iplikler farklı ağırlıkta kopçalar kullanılarak üretilmiştir. İplik üretiminde kopça ağırlıklarının değişmesi ve ipliğin kops formundan bobin formuna aktarılması sırasında iplik tüylülüğündeki ve diğer iplik özelliklerindeki değişme incelenmiştir. Daha sonra tüylülük varvasyonu ve diğer iplik parametrelerinin değişimi SEM (Scanning Electron Mikroskope) fotoğrafları ile izlenmiş ve sonuçlar istatistiki olarak analiz edilmiştir. Ayrıca üretilen iplikler ile örme yüzeyi oluşturularak yapılan pilling testleri ile de iplik tüylülüğünün örme kumaş yüzeyini nasıl etkilediği araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; iplik içersindeki poliester oranı arttıkça iplik tüylülüğünün ve iplik düzgünsüzlüğünün azaldığı, iplik kopma mukavemeti ile %uzama değerlerinin arttığı, iplik numarasının (Ne toleranslar içinde kalmak kaydıyla) azaldığı tespit edilmiştir. Kopça ağırlığının artışıyla iplik tüylülüğünün azaldığı ve diğer iplik özelliklerine etki etmediği gözlemlenmiştir. İpliklerin kops formundan bobin formuna aktarılması ile iplik tüylülüğünün arttığı fakat 2 mm uzunluğundaki lif uçları sayısının (N2) azaldığı fakat diğer iplik özelliklerine etki etmediği, iplik tüylülüğü artışının kumaş boncuklanmasını arttırdığı sonucuna varılmıştır. SEM enine kesit fotoğraflarının incelenmesi ile ortaya çıkan lif dağılımı sonucunda; ipliklerdeki liflerin iplik iç bölgesinde yoğunlaştığı ve tüylülüğe yüzeydeki liflerin neden olduğu tespit edilmiştir. İpliklerdeki poliester lif oranı arttıkça, poliester liflerinin iplik iç bölgesinde yoğunlaşma eğiliminde olduğu ve böylece iplik tüylülüğünü azalttığı sonucuna varılmıştır. ABSTRACT INVESTIGATION OF YARN HAIRINESS AND VARIOUS PROPERTIES OF BLENDED RING-SPUN YARNS BASED ON BLEND RATIOS Yarn hairiness have become very important yarn quality parameter due to increasing quality expectations and new yarn hairiness measurement techniques. Yarn hairiness is affected by fiber properties, yarn properties and machine parameters on spinning process. In this study, yarn hairiness and hairiness measurement methods were explained and factors affecting hairiness examined thoroughly. In this experimental study, Ne16/1 PES/CO yarns were spun with different blend ratios and with different traveler weights. The changes on yarn hairiness and other yarn properties were investigated during both yarn spinning production with different traveler weights and transferring yarn from cops to bobbin. Afterward, the changes of yarn hairiness variation and other yarn parameters were observed by using SEM (Scanning Electron Microscope) photos and results were statistically analyzed. Also, how yarn hairiness affected knit fabric surface was investigated by using pilling test on fabrics, knitted from manufactured yarns. Results of this research show that yarn hairiness and yarn irregularity decrease, yarn strength and elasticity increase and yarn linear density decreases (Ne remains within the tolerances) with increasing polyester ratio within the yarn. It was observed that the yarn hairiness decreases with increasing traveler weight; but, it does not affect other yarn properties. The yarn hairiness increases when yarn is transferred from the cops forms to bobbin forms. The number of 2 mm long fiber ends (N2) decreases but it does not affect the other yarn properties. Hence, increase in the yarn hairiness leads to more intense fabric pilling. Examination SEM photographs of yarns cross section revealed that fibers accumulate inside the yarn and fibers on the surface cause the hairiness. It is concluded that the poliester fibers tend to remain at the inner part of the yarn with increasing poliester fiber ratio within the yarn.