Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Huriye Akbıyık
Danışman: ABDULAZİZ HATİP
Özet:Müslümanlar ilk dönemlerden itibaren Kur'an'ı anlamaya yönelik pek çok çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmaların bir kısmı Kur'an ilimleri üzerine olmuştur. Kur'an ilimlerinden biri de Havassu'l- Kur'an'dır. Havassu'l-Kur'an Kur'an'dan bazı kelime, sure ve ayetlerin belli bir düzen dahilinde okunması halinde niyete uygun neticeler veren te'sir ve özelliklerinden bahseden ilimdir. Havassu'l-Kur'an, peygamber (s.a.v), sahabe ve tabiundan gelen rivayetler ile salih kimselerin tecrübelerinden istifade eden bir ilimdir. Alimlerinin bir kısmı Kur'an'in lafzi manalarının dışında farklı özellikleri olduğu görüşündedirler. Bunlara göre Kur'an'in okunması yoluyla insanlar sıkıntılarından kurtulabilir, maddi ve manevi faydalar elde edebilirler. Diğer bir görüşe göre bu ilim İslam dünyasında ilk zamanlarda yoktur. Aşırı giden mutasavvıflar ve Şia konuyu İslam aleminin gündemine taşımıştır. Hadis kaynaklarında konu ile ilgili hadisler daha çok "tıb", "tefsir", "fedailu'l-Kur'an" gibi başlıklar altında toplanmıştır. Hakkında en çok rivayet bulunan ayet ve sureler ise Fatiha, Ayete-1 Kürsi, Amenerrasulü, İhlas, Felak, Nas Sureleridir. Her dönemde merak edilen Havassu'l-Kur'an'a İslam alimleri, halk, büyücü ve sihirbazlar değişik amaçlarla ilgi duymuşlardır. Günümüzde Havassu'l-Kur'an kitaplarından hareket eden bazı kimseler sure ve ayetleri okuyarak bir takım faydalar elde edebilmenin kolaycılığını yakalamaya çalışmaktadırlar. Fakat işlerin sebeplerine tutunmaksızın sırf okuma yoluyla herhangi bir fayda elde etme beklentisi, boş bir beklentiden ileriye gidemez. Araştırmalarımız sırasında son dönemde Havassu'l-Kur'an konusuna akademik çevrelerde çok az değinildiğine şahit olduk. Bu durumun ilimde asrımızda etkinliğini hissettiren pozitivist bakış açısının sonucu olduğu kanaatindeyiz. İslami gelenekte ilk devirlerden itibaren var olan bu konuda daha somut veriler elde edilebilmesi için, din psikolojisi, din sosyolojisi ve tefsir alanında çalışma yapan kıymetli araştırmacılara önemli görevler düşmektedir. SUMMARY Muslims, starting from the very beginning tried to develop their understanding of the Quran. Some of these studies have been on Quranic sciences, and one of the Quran sciences is Havass el-Quran. Havass el-Quran is about the characteristics and effects of some words, ayaths and surahs of the Quran when read according to a system and under a definite intention. Havass el-Quran, benefits from the words of the Prophet (peace be upon him) and his followers (ashab and tabiun) and experiences of rigtheous people. Some scholars think that Quran has different effects and characteristics beyond its literal meaning. According to them, one can get rid of his troubles by recitation of the Holy book, also some ritual and material benefits can be gained. According to the other side, this science does not occur at the first era of Islam. Accordingly, it is the extremist sufis and Shia who brought this topic to the agenda of Muslim world. In Hadith literature, the relevant texts are mostly under the titles: "medicine", "Tafseer", "fadail el-Quran". The texts are mostly about these parts of the Quran: Fatiha, Ayet al-Kiirsi, Amenerrasulii, Ihlas, Felak, Nas. Havass al-Quran has been of interest throughout the time, by scholars, the public, magicians but by each under different intentions. Today some, taking books of Havass al-Quran a beginning point, tries to benefit from the Quran. But leaving the real reasons aside, only recitation would certainly not cause the expected result be gained. While our researches developed, we observed that topic of Havass al-Quran gained so little of academical attraction. It can be the effect of the positivist viewpoint, behind this indifference. But in order to have exacter datas about this topic in the Islamic tradition, we think valuable researches of scholars on psyhology of religion, sociology of religion and tafseer are needed.