Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YEŞİM KARADENİZ
Danışman: Meral Balcı
Özet:ÖZET Cumhuriyet’in ilan edilmesi ile gerçekleşmeye başlayan siyasal reform programları demokrasinin işlerliğinin kazanılması adına çok partili siyasal hayatı zorunlu kılmıştır. Ancak demokrasi için zorunlu olan bu durum toplumsal ve siyasal ortamda yenileşme hareketlerine elverişli ortamın oluşmaması yüzünden ertelenmiştir. II. Dünya Savaşı’nın ardından otoriter ve totaliter rejimlerin arka planda kalması ve buna bağlı olarak demokrasi kavramının öneminin artması birçok devlet gibi Türkiye Cumhuriyeti siyasal hayatı içinde büyük bir değişime neden olmuştur. Dünya siyasetindeki değişen bu konjonktür ile daha önce çok partili siyaseti Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası ile iki kez tecrübe eden ancak olumsuz bir sonuç ile karşılaşan Türk siyasetinde yeni adımların atılmasına neden olmuştur. Üçüncü çok partili siyasal hayat tecrübesi 1945 senesinde kurulan Milli Kalkınma Partisi ile olmuştur. Ancak dönem şartları ile tam mana ile ülke çapında örgütlenemeyen bu parti, Türk siyasetindeki muhalefet boşluğunu kapatamamıştır. Bu süreçte muhalefet boşluğunu 1946 senesinde kurulacak olan Demokrat Parti doldurmuştur. Kuruluşundan dört sene sonra 14 Mayıs 1950 günü genel seçimlerinde muhalefet koltuğundan iktidar koltuğuna geçen Demokrat Parti bu bağlamda Türk siyaseti adına önemli bir dönüm noktasını teşkil etmektedir. 1950 seçimleri ile “Beyaz Devrim’i” gerçekleştiren ve on yıl süre ile iktidar partisi olan Demokrat Parti, 1945-1960 arası dönemde yapılmış olan genel seçimlerinin tahlilinde de ayrı bir öneme sahip olmuştur. Demokrat Parti’nin kuruluşu, çok partili siyasal hayatın fiili olarak başlaması, 1945-1960 arası dönemde yapılan genel seçimler, bu seçimlerde uygulanan seçim sistemi ve bu süreçte yürürlükte olan Milletvekili Seçim Kanunu, Türk siyasal hayatında demokrasinin konumu, işlevi ve devamlılığı açısından büyük bir alt yapı oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın merkezi odak noktası olarak 1945-1960 yılları arasında yapılan seçimler ve bu seçimlerde uygulanmakta olan seçim sistemleri ele alınmıştır. Bu süreçte geçerli olan çoğunlukçu seçim sistemi verileri ile nispi temsil seçim sistemi analizi yapılarak karşılaştırılmış ve bu sonuçların siyasal partilere etkisi ele alınmıştır. -------------------- ABSTRACT The political reform programs, which started with the proclamation of the Republic, necessitated the multi-party-political life in order to gain the functioning of democracy. However, this situation, which is necessary for democracy, has been postponed due to the lack of an environment conducive to social and Political Renewal movements. After World War II, the authoritarian and totalitarian regimes remained in the background and consequently the importance of the concept of democracy has led to a major change in the political life of the Republic of Turkey, like many other states. With this changing conjuncture in world politics, Turkish politics, which had been experienced twice with the progressive Republican Party and the Free Republican Party but faced with a negative result, had led to the new steps taken in. The third multi-party-political life experience was with the National Development Party established in 1945. However, this party, which could not be fully organized because of the conditions of the period, could not have closed the gap of opposition in Turkish politics. During this period, the Democratic Party, established in 1946, filled the gap of the opposition. Four years after its foundation, the Democratic Party, which was elected from the seat of the opposition in the general elections on May 14, 1950, became an important turning point in the name of Turkish politics in this context. The Democratic Party, which carried out the “White Revolution” with the 1950 elections and which was the ruling party for ten years, had also been a separate factor in the analysis of the general elections held between 1945 and 1960. The establishment of the Democratic Party, the actual start of multi-party-political life, the general elections held between 1945 and 1960, the electoral system applied in these elections, and the parliamentary election law in force in this period constitute a major infrastructure in terms of the position, function and continuity of democracy in Turkish political life. In this context, the central focus of the study was the elections held between 1945 and 1960 and the election systems that are being implemented in these elections. In this process, the majority voting system data and proportional representation election system analysis were compared and the impact of these results on political parties were discussed.