Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme (İngilizce) Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: DİLEK IŞILAY ÜÇOK
Danışman: Ayşe Alev Torun
Özet:GRUPTA KAYNAŞMA, PSİKOLOJİK GÜVENLİK, İŞ ÜZERİNDEKİ KONTROL VE REKABETÇİ İŞ ORTAMININ ÖRGÜTSEL SESSİZLİK İLE İLİŞKİSİ: SESSİZLİĞE YOL AÇAN GÜDÜLERİN ARACI ROLÜ Morrison ve Milliken (2000) tarafından “çalışanların işle ilgili konular ve sorunlar hakkındaki bilgilerini, görüşlerini ve kaygılarını bilinçli olarak yönetimle paylaşmamaları, kendilerine saklamaları” (p.1364) olarak ifade edilen örgütsel sessizlik, çalışanların işle ilgili konulardaki fikirlerini paylaşmaları durumunda karşılaşabilecekleri olumsuz yönetici tutumlarıyla ilgili endişelerinden kaynaklanan kolektif bir davranış kalıbı olarak görülmektedir. Bu araştırma kapsamında yanıt aranan sorular; (a) örgütsel sessizliğin öncelleri nelerdir? (b) çalışanların sessizlik davranışlarının ortaya çıkmasına yol açan temel güdüler neler olabilir? (c) sessizliğe ilişkin güdülerin önceller ile örgütsel sessizlik arasında aracı rolü bulunmakta mıdır? şeklinde belirlenmiştir. Araştırmanın örneklem grubunda kamu/özel sektör çalışanı olan 210 kişi yer almıştır. Araştırma örnekleminin tespitinde kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, grupta kaynaşma, psikolojik güvenlik ve iş üzerindeki kontrol ile örgütsel sessizlik arasında anlamlı ve negatif yönlü; rekabetçi iş ortamı ile örgütsel sessizlik arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki ortaya koymuştur. Sessizliğe yol açan güdüler korku, prososyal, fırsat, çaresizlik, bireysel ve ilgisizlik temelli güdüler olarak belirlenmiştir. Ayrıca, çaresizlik temelli sessizlik güdüsünün, grupta kaynaşma ve örgütsel sessizlik arasında aracı rol oynadığı bulunmuştur. Anahtar Kelimeler : Örgütsel Sessizlik, Psikolojik Güvenlik, Grupta Kaynaşma, İş Üzerindeki Kontrol, Rekabetçi Çalışma Ortamı, Sessizliğe İlişkin Güdüler ABSTRACT THE RELATIONSHIP OF GROUP COHESIVENESS, PSYCHOLOGICAL SAFETY, CONTROL OVER WORK, AND COMPETITIVE WORK ENVIRONMENT WITH ORGANİZATIONAL SILENCE: THE MEDIATING ROLE OF MOTIVES OF SILENCE Morrison and Milliken (2000) defined organizational silence as “a collective phenomenon where employees withhold their opinions and concerns about potential organizational problems” (p.1364) and mainly focused on silence behavior as a response to fear and stated that if employees perceive that their managers are not tolerant of hearing the truth, they would be likely to keep away from sharing their opinions. The basic research problems that this study seeks to address are the following: (a) what are the antecedents of organizational silence? (b) what types of motives produce employee silence behavior? (c) do motives of silence mediate the relationship between the antecedents and organizational silence? Data were collected through convenience sampling method from 210 employees working in organizations functioning in the public/private sectors. Results of the study revealed that group cohesiveness, psychological safety, and control over work have significant negative; competitive work environment has significant positive contributions on organizational silence. Fear-based, Prosocial-based, Opportunity-based, Helplessness-based, Individual-based, and Ignorance-based silence motives emerged as a result of the study. Also, the motive of helplessness-based silence was found to mediate the relationship between group cohesiveness and organizational silence. Keywords : Organizational Silence, Psychological Safety, Group Cohesiveness, Control Over Work, Competitive Workplace Environment, Motives of Silence