Sağlık bilimleri öğrencilerinin sigara içme durumu, etkileyen faktörler ve ikincil sigara dumanı ile ilgili farkındalık düzeyleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE KAYA

Danışman: AYŞE ERGÜN

Özet:

Amaç: Çalışma sağlık bilimleri öğrencilerinin sigara içme durumlarını, ikincil sigara dumanı ile ilgili farkındalık düzeylerini ve bunları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan araştırma, İstanbul’da bir devlet üniversitesinin Sağlık Bilimleri Fakültesi’ndeki 1054 öğrenci ile yapıldı. Veriler Sosyodemografik Form, İkincil Sigara Dumanı Anketi, Sigara İçiciliği Anket Formu ve Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi ile toplanıp, tanımlayıcı istatistikler ve kikare analizi ile değerlendirildi. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 20,06±1,66 ve %84.5’i kadındı. Sigara içme sıklığı %13,9, son 30 gün içerisinde ikincil sigara dumanına maruz kalma sıklığı %96,9’du. Ev(%24,2) ve okulda(%26,7) ikincil sigara dumanı maruziyeti vardı. İlk sigara deneme yaşı 15,88±3,44; sigara içen öğrencilerin sigaraya başlama yaşı 17,61±2,59 ve günlük içtiği sigara sayısı 10,77±9,34’tü. Sigara içen öğrencilerin %41,6’sı sigara bağımlısı olduğunu düşünürken, Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi’ne göre %90,8’i orta, yüksek ya da ağır düzey sigara bağımlısıydı. Öğrencilerin %50,7’si sigara bırakmayı düşünüyordu. Sigara içme sıklığı erkek, düşük gelir düzeyli, boşanmış ebeveynlere sahip, yalnız veya arkadaşları ile birlikte öğrenci evi/yurtta yaşayan ve çalışanlarda istatistiksel olarak anlamlı diğerlerinden yüksekti. Sonuç: Çalışma sonuçları doğrultusunda üniversitelerde ikincil sigara dumanı maruziyetini de içeren sigara önleme ve bırakma programları yapılması önerilir. ABSTRACT Aim: The aim of this research was investigeted smoking prevalence, affecting factors and exposure to secondhand smoking among health science students. Material and method: This descriptive study was conducted with 1054 students of Health Sciences at a state university in İstanbul. Data were collected by Sociodemographic Form, Secondhand Smoke Exposure Questionnaire Form, Cigarette Smoking Questionnaire Form and Fagerstrom Nikotine Dependence Test and were evaluated by chi-square test and descriptive statistic analysis. Results: The average age of the students was 20,06±1,66 and students of %84,5 were female. For students, the frequency of smoking was 13,9% and the frequency of exposure to secondhand smoke was 96,9% during the last 30 days. They were secondhand smoke exposure at home(24,2%) and at school(26,7%). The first smoking age was 15,88±3,44. Age to start smoking 17,61±2,59 and the number of daily cigarettes was 10,77±9,34 among smoker students. 41,6% of smoker students were thinking that they were addicted to smoking. According to Fagerstrom Nikotine Dependence Test, %90,8 of smoker students were medium, high or heavy smoking addicts. Rate of wanted to quit smoking was 50,7%. The frequency of smoking was statistically significant and higher in men, low-income, children of devorced parents, living alone or together with friends in student houses/dormitoris and students working in a paid job than the others. Conclusion: It is suggested to implemented smoking quitting and prevention programs involving secondhand smoke exposure in universities.