İslami hareketlerin sosyolojisi : Mısır’da selefi hareket


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurullah Çakmaktaş

Danışman: TALİP KÜÇÜKCAN

Özet:

ÖZ İSLAMİ HAREKETLERİN SOSYOLOJİSİ: MISIR’DA SELEFİ HAREKET Her ne kadar Selefiliğin tarihi, bir düşünce ekolü, İslam’ı anlama ve bir yorumla biçimi olarak İslam tarihinin ilk yıllarına kadar uzansa da, Selefiliğin yakın dönem için dikkati câlip bir hal alması 11 Eylül saldırılarının akabine denk gelmektedir. Bu dönemde yapılan analizler selefi hareketleri şiddet ile özdeşleştirmiştir. Fakat Arap Devrimleri sonrası, şiddeti bir değişim yöntemi olarak kabul etmeyen ve çok daha büyük toplumsal desteğe sahip apolitik selefi hareketlerin bulunduğunun farkına varılmıştır. Biz de bu çalışmamızda, söz konusu sürecin ön plana çıkardığı ve şiddeti bir değişim yöntemi olarak kabul etmeyen bu apolitik selefi hareketlerin ortaya çıkışını, gelişimini, tasnifini, düşünce esaslarını, yapılanma tarzlarını, faaliyet alanlarını, yaşadıkları dönüşümü ve toplum ile olan münasebetlerini Mısır özelinde İslami hareket bağlamında incelemeye çalıştık. Çalışmamız giriş ve sonuç bölümleri dışında üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümümüzde genel hatları ile İslamcılık düşüncesini ve İslami hareketleri teorik olarak inceledik. İkinci bölümümüzde Mısır’da İslami hareketin ortaya çıkışını, gelişimini, dönüşümünü ve sosyolojisini inceledik. Ana bölümümüz olan üçüncü bölümde ise yukarıda çizdiğimiz sınırlar çerçevesinde Mısır’da selefi hareketi araştırdık. Anahtar Kelimeler : İslamcılık, İslami Hareketler, Selefilik, Selefi Hareketler, Mısır ABSTRACT SOCİOLOGY OF ISLAMIC MOVEMENTS: SALAFİ MOVEMENT İN EGYPT Salafism is a school of thought that brings in a particular way of understanding and interpretation of religion since the early years of Islam. It has drawn worldwide attention only after the September 11 attacks, however, and studies on salafism have treated it as an ideology condoning violence. This perception started to change in the aftermath of Arap Spring as it was realized that there is another strand of salafism less concerned with politics, enjoying mass popular support and negating violence as a means of change. In this study we examine the emergence of this movement with a view to its creeds, principles of thoughts, structure, activities and relations with social groups in Egypt. This study consists of three chapters. First chapter briefly investigates theoretical perspectives on the idea of Islamism and Islamic movements. Second chapter explores the birth, rise, transformation and sociology of Islamic movements in Egypt. The main and last chapter spefically examines salafi movement in Egypt within bounds which were mentioned above. Keyword : Islamism, Islamic Movements, Salafism, Salafi Movements, Egypt