Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SELAMİ KARDAŞ
Danışman: HALİL EKŞİ
Özet:Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin narsistik eğilimlerinin, sanal kimlikleri ve spiritüel iyi oluş durumları bağlamında incelenmesidir. Çalışmada ayrıca üniversite öğrencilerinin narsistik eğilimleri, spiritüel iyi oluşları ve sanal kimlikleri; cinsiyet, yaş, öğrenim gördükleri lise türü, algıladıkları aile gelir durumu ve arkadaşlık kurmada güçlük çekip çekmedikleri değişkenlerine göre de incelenmiştir. Sanal kimlik değişkeninin daha iyi anlaşılabilmesi için, bu değişkenin doğasına uygun olarak internet ve sosyal paylaşım ağları ile ilişkili değişkenler (internete bağlanılan araç, interneti kullanma sıklığı, sosyal paylaşım ağlarına üye olma, en çok kullanılan sosyal paylaşım sitesi ve interneti kullanma amacı) araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma örneklemi tabakalı ve kolayda örnekleme yöntemlerinden oluşmuş çok aşamalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmanın verileri Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 671’i kadın, 271’i erkek toplam 942 öğrenci üzerinden toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu ve Ekşi (2016) tarafından Türkçe ’ye uyarlanan Narsisizm Ölçeği Kısa Form ile araştırmacı tarafından Türkiye kültürüne uygun olarak geliştirilen Spiritüel İyi Oluş Ölçeği ve Sanal Kimlik Ölçeği kullanılmıştır. Veriler; Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Pearson Korelasyon Katsayısı, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM), Bağımsız Grup t Testi Tekniği, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) Tekniği ve Scheffe HSD testi ile analiz edilmiştir. Araştırmada, narsistik eğilimin sanal kimlik ile pozitif ilişkili, spiritüel iyi oluş ile ise negatif ilişkili olduğu bulunmuştur. Yapısal eşitlik modeline göre sanal kimlik ve spiritüel iyi oluş üniversite öğrencilerinin narsistik eğilimlerini yordamaktadır. Araştırma erkek öğrencilerin sanal kimlik ve narsistik eğilimlerinin, kadın öğrencilerin ise spiritüel iyi oluşlarının daha yüksek olduğunu; imam hatip lisesinden mezun olmuş öğrencilerin spiritüel iyi oluşlarının daha yüksek olduğunu ve arkadaşlık kurmakta güçlük çekmeyen öğrencilerin büyüklenmeci narsistik eğilimlerinin yüksek iken kırılgan narsistik eğilimlerinin düşük olduğunu ortaya koymuştur. Bununla birlikte yaş ve ailenin algılanan gelir durumu değişkenlerinin ayırt edici değişkenler olmadıkları bulgularına ulaşılmıştır. Araştırma üniversite öğrencilerinin narsistik eğilimlerini, spiritüel iyi oluş ve sanal kimlikleri bağlamında değerlendiren ilk araştırma olması nedeniyle alan yazına anlamlı katkı sağlamaktadır. Anahtar kelimeler: Narsisizm, büyüklenmeci narsisizm, kırılgan narsisizm, sanal kimlik, spiritüellik, spiritüel iyi oluş, YEM, path analiz ABSTRACT The aim of this study is to analyze the narcissistic tendency of university students in the context of their virtual identity and spiritual well-being. In the study, narcissistic tendency, spiritual well-being and virtual identity of university students have also been analyzed according to the variables of gender, age, type of high school they studied at, perceived family income and whether they have difficulty in making friends or not. To better understand virtual identity variable, variables related to the internet and social media networks (the device through which they connect to the internet) have also been included in the research in accordance with nature of this variable. A relational model has been used in the research. Research sample has been determined by means of multi-stage sampling method comprised of stratified and convenience sampling methods. Research data has been collected over 942 students – 671 of which are female and 271 of which are male- studying at Marmara University Education Faculty. Personal Information Form, The Short Form Five Factor Narcissism Inventory adapted to the Turkish language by Ekşi (2016) and Spiritual Well-Being Scale and Virtual Identity Scale developed in accordance with the culture of Turkey by the researcher have been used as data collection tools. Data has been analyzed by means of Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis, Pearson’s Correlation Method, Structural Equation Model (SEM), Independent- Samples t-Test Technique, One-Way Analysis of Variance (ANOVA) and Scheffe HSD Test. In the research, it has been found that the narcissistic tendency is in a positive correlation with virtual identity and negative correlation with spiritual well-being. Virtual identity and spiritual well-being predict the narcissistic tendency of university students according to structural equation model. Research reveals that the virtual identity and narcissistic tendency of male students are higher while spiritual well-being of female students is higher; spiritual well-being of the students graduated from Religious Vocational Schools is higher and the grandiose narcissistic tendency of the students who have no difficulty making friends is high while their vulnerable narcissistic tendency is low. However, it has been found that the variables of age and perceived family income are not distinctive variables. The research contributes significantly to the literature as it is the first research evaluating the narcissistic tendency of university students in the context of their spiritual well-being and virtual identity. Key words: Narcissism, grandiose narcissism, vulnerable narcissism, virtual identity, spiritualism, spiritual well-being, SEM, path analysis.