Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ARZUNUR AKMAN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Zeliha Nurdan Baysal
Özet:
Bu araştırmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve yazma becerilerinin geliştirilmesinde derinlemesine okuma ve yazma yönteminin etkisi incelenmiştir.Araştırmada iki deney ve bir kontrol grubu ile çalışılmıştır. Deney gru larından birine derinlemesine okuma diğerine derinlemesine okuma ve yazma yöntemi uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Elde edilen veriler grup içi ve gruplar arasında karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunu ön-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen oluştururken nitel boyutta durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu uygun örnekleme metodu ile belirlenmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen Okuduğunu Anlama Testi ve Derinlemesine Yazma Rubriği ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS programı ile analiz edilerek yorumlanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda öğrenci ve öğretmenlerin uygulamaya ilişkin görüşleri alınmış, görüşmeler sırasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bunun yanı sıra öğrencilerin etkinlik kâğıtları doküman analizi ile incelenerek yorumlanmıştır. Elde edilen tüm nitel verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada derinlemesine okumanın öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine orta düzeyde; derinlemesine okuma ve yazmanın ise çok büyük düzeyde etki ettiği sonucuna varılmıştır. Bunun yanı sıra kontrol grubunun okuduğunu anlama ön ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulgulanmamıştır. Derinlemesine okuma ve yazmanın öğrencilerin yazma becerilerine ise olağanüstü büyük düzeyde etki ettiği görülmüştür. Araştırma kapsamında yapılan görüşmeler sonucunda öğretmen ve öğrencilerin derinlemesine okuma ve yazmayı metin özellikleri ve uygulama bakımından diğer okuma
yöntemlerinden farklı bulduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra derinlemesine okuma ve yazmanın öğrencilerin okuma ve yazma motivasyonlarını, okuma hızını, kelime bilgisini, yazma miktarı ve niteliğini etkilediği ifade edilmiştir. Her iki deney grubunda da öğrencilerin derinlemesine anlayışla edindikleri okuma davranışlarını farklı derslere veya sosyal yaşamlarına transfer etmeleri de araştırma bulguları arasındadır. Derinlemesine okuma ve yazma, ilkokul öğrencileri için yakın bir tarihten bu yana araştırılan bir yöntem anlayışıdır. Araştırma, derinlemesine anlayışla okuma ve yazmanın birlikte ele alınması bakımından ulusal literatürde ilk çalışma olma özelliği taşımaktadır. Uluslararası alanda yapılan derinlemesine yazma çalışmaları oldukça sınırlı olup bilgilendirici metinden özet oluşturma ya da şiir yazma yoluna gidildiği görülmüştür. Bu çalışmada derinlemesine okunan bilgilendirici bir metnin derinlemesine yazma yoluyla hikâye edici bir metne dönüştürülmesi söz konusudur. Bu açıdan araştırma, yöntemin kurgulanması bakımından uluslararası alanda da ilk çalışma olma özelliği taşımaktadır.