Genel cerrahi kliniklerinde yatan hastaların uyku durumlarının değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PINAR ÖZKAN OSKAY

Danışman: AYSEL GÜRKAN

Özet:

Cerrahi kliniklerinde yatan hastaların ağrı, hastalıkla ilgili kaygılar, cerrahi sonrası bilinmeyenlerle karşılaşma ve çevresel faktörler gibi nedenlerle uyku kalitelerinin etkilenebileceği bilinmekte olup araştırmada genel cerrahi kliniklerinde yatan hastaların uyku durumlarını etkileyen etmenleri belirlemek amacı ile tanımlayıcı prospektif olarak planlandı. Araştırmanın evrenini, İstanbul ili Anadolu yakasında yer alan bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Genel Cerrahi Kliniklerinde yatan hastalar oluşturdu. %10 örneklem hatasına göre hastanede beş gün ve üzerinde yatan, araştırmayı kabul eden 81 kişi örnekleme alındı. Veriler 01 Mart-01 Haziran 2011 tarihleri arasında araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Kişisel Özellikler Bilgi Formu’ ve ‘Uyku Durumu Formu’ ile ‘Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği’, ‘Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği’ ve ‘Görsel Kıyaslama Ölçeği’ aracılığıyla yüz yüze görüşme yöntemiyle elde edildi. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzde, ortalama (x), standart sapma (SS), Pearson Ki-Kare, Kolmogorov-Smirnov , Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testi kullanıldı. Hastaların hastaneye yatış sırasına göre taburculuk sırasındaki durumluk anksiyeteleri azalmakla birlikte panik düzeyde anksiyete yaşadıkları ve hastanede uyku kalitelerini etkileyen etmenlerin gürültülü çevre, odaya sık girilip çıkılması, hastalığa ilişkin kaygılar, oda ısısı, bilgilendirilme eksikliği, gece ışık yakılması, kalabalık, ağrı, aile üyelerini ve işlerini düşünmek olduğu bulundu. Hastaların hastanedeki uyku kalitesi puan ortalamasının (10.5 2.3), hastaneye yatıştaki uyku kalitesi puan ortalamasından (9.4 8.8) daha yüksek olduğu ve aralarında istatistiksel olarak çok ileri düzeyde anlamlı (x2= -6.048, p<0.001) fark bulunduğu belirlendi. Sonuç: Çalışma bulguları hastaların uyku kalitelerinin ağrı, durumluk kaygı ve olumsuz çevresel faktörlerden etkilendiğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Ağrı, hemşirelik, kaygı, uyku, uyku kalitesi SUMMARY Evaluation of sleep qualities of the patients in the general surgery clinics. In surgery clinics patients may suffer sleeping disorders because of pain, concerns about illness, lack of knowledge about the treatment and enviromental factors. We have completed a retrospective study about these sleeping problems. Subjects were chosen from the general surgery clinic of Egitim Arastirma Hospital . 81 subjects were included to this study who has stayed five or more days in this clinic. Data were collected using “personel specialities form” and “sleep condition form” both which have been prepared by the researcher, “state-trait anxiety inventory”, ” visual analogue scale” and “Pittsburgh sleep quality index”. Frequancy, median, standart deviation, pearson square, Kolmogorov-Smirnov, Mann Whitney U and Kruskal Wallis formulas were used to analyse the data. Our analyses point that state trait anxiety is lower during discharging but still is at panic level. And also noise, enviromental factors, outnumbered visitors, concerns about illness, room temperature, lack of enlightening, open lights at night, crowded families, pain concerns about social and work life lowers the quality of sleep. Avarage sleep quality points during admission have been found lower (10.5 2.3) than the average point during the next days (9.4 8.8), this result is statistically valueably different (x2= -6.048, p<0.001). Result: Study shows that pain, state trait anxiety and enviromental factors effect the sleep quality. Keywords: Pain, nursery ,anxiety, sleep, sleep quality