Büyük Veri Teknolojileri ve Veri Madenciliği Yöntemleri ile Medikal Veri Analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SÜLEYMAN ÖZER

Danışman: Zehra Aysun Altıkardeş

Özet:

Her canlının günün yorgunluğunu atabilmeleri için sağlıklı uykuya ihtiyacı vardır. Uyku, canlıların hem zihinsel hem bedenen dinlenmesini sağlamaktadır. Uyku kalitesi hem daha kaliteli yaşam sürdürmelerine olanak tanır hem de fiziki ve zihni sağlıklarının korunmasına katkı sağlamaktadır. Öyle ki kaliteli uyku uyuyamayan bireylerde algıda yavaşlık, zihin yorgunluğu ve fiziki yorgunluklar baş göstermektedir. Bunlar kalitesiz uykunun canlılar üzerindeki gözle görülür etkileridir. Bir de sağlık açısından etkileri bulunmaktadır. Zihin ve kasların dinlenmeye ihtiyacı olduğu gibi iç organların da dinlenmeye ihtiyaçları vardır. Nitekim insan metabolizması bile uyku halinde yavaşlamakta ve organların dinlenmesine olanak tanımaktadır. Uyku sırasındaki bu yavaşlamanın olup olmadığını 24 saat boyunca alınan tansiyon verileriyle teşhis edilmektedir. Bunu da gezici kan basıncı izleme cihazındaki manşon adı verilen bir parçayı bireylerin kollarına takarak 24 saat boyunca hem uyku hem uyanıklık halinde sağlık verileri ölçülerek elde edilmektedir. Gezici kan basıncı izleme cihazı çalışırken manşon kolu sıkıştırmakta ve ölçümü bu sayede yapabilmektedir. Bu durum uyku halinde olan hastayı uyandırmakta ve doğru sonuçların alınamamasına yol açmaktadır.

Yapılan çalışmada gezici kan basıncı izleme cihazına ihtiyaç duymaksızın kişilerin tahlil verilerinden dipper/non-dipper olup olmadığını veri madenciliği yöntemleriyle karar verilmesini sağlayacak altyapı oluşturulmuştur. Bu bağlamda birey verilerini muhafaza etmek ve işlemek için büyük veri ortamı kurulmuş ve kullanılmıştır. Bu ortamın kullanımı sayesinde büyüyen veri miktarını karşılama kapasitesi sağlanmış, aynı zamanda real-time projelere Hipertansiyon ve Ateroskleroz Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (HİPAM) bünyesi için altyapı oluşturulmuştur.

Giriş başlığı altında yapılan çalışmaya ait ön bilgilendirmeler ve literatürdeki seçilen 13 adet benzer çalışmalar, materyal ve yöntem başlığı altında işletim sistemi konfigürasyon ayarlarının yapılması, büyük veri ortamının kurulması, modem ayarlarının yapılması, veritabanı işlemleri, veri temizleme işlemleri, tahminleme ve raporlamaya ait bilgilendirmelere yer verilmiştir. Tezin en sonunda ise çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Sonuç olarak iki adet farklı Veriseti için Naive Bayes ve Random Forest algoritmaları kullanılarak sırasıyla Veriseti-1 için %70,37, %81,48 ve Veriseti-2 için %73,07, %80,76 doğruluk oranlarıyla tahminleme modelleri oluşturulmuş ve bunlar yorumlanarak çalışmanın ileriki aşamaları için öneriler sunulmuştur.