Ortaokul ve lise ermeni azınlık öğrencilerinin vatandaşlık algıları: Nitel bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YUNUS DALĞA

Danışman: Kaya Yılmaz

Özet:

Bu çalışma Türkiye’deki azınlık statüsündeki ortaokul ve lisedeki Ermeni öğrencilerin, Türk kültürü ve vatandaşlık algılarını çalışmak amacıyla gerçekleştirilmektedir. Ermeni öğrencilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını nasıl algıladıkları, Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlığının kendilerinde uyandırdığı duygular, Türkiye Cumhuriyetindeki konumları hakkındaki düşüncelerine, Türkiye Cumhuriyetindeki konumları ile ilgili duyguları ve aldıkları kültür derslerine ilişkin düşünceleri incelenmiştir. Bu çalışma Ermeni öğrencilerin Türkiye Cumhuriyeti ve kültür derslerine bakış açılarını anlamak ve dolayısıyla da ülkenin geleceğindeki vatandaşlık planlamalarının yapılması açısından önemli bulunmaktadır. Araştırmaya İstanbul İlinin çeşitli ilçelerinden azınlık okullarında okuyan 42 öğrenci katılmıştır. Bu araştırmada azınlık öğrencilerinin araştırma problemine derinlemesine cevaplarını almak için nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Öğrencilerden veri elde etmek için nitel araştırma veri toplama araçları olan mülakat ve odak grup görüşmesi tercih edilmiştir. Veriler ses kayıt cihazı ve yazılı olarak kayıt altına alınmış ve aktarılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Veri analizinde nitel veri analiz programları olan Maxqda 11 ve Atlasti 7 programlarından faydalanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular neticesinde katılımcıların büyük bir kısmının Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlığı, Türkiye Cumhuriyetindeki konumları ve kendilerine zorunlu olarak verilen kültür dersleri hakkındaki algılarının olumsuz olduğu tespit edilmiştir. Bu olumsuz algılar içerisinde katılımcıların genel itibariyle ötekileştirildiklerini, hak ihlaline uğradıklarını, vatandaşlıktan kopma hissi yaşadıklarını düşündükleri ve duygusal anlamda vatandaşlığa olumsuz baktıkları ayrıca kültür derslerini toplumsal ayrışmaya neden olma ve anlamsız olma şeklinde algıladıkları ortaya çıkmıştır. Bunun yanında az sayıda öğrencinin de algılarının pozitif yönde olduğu ortaya çıkmıştır. Bu katılımcıların algılarının ise hak temelli vatandaşlık, kültürel paylaşım, ülkede yaşama ile bağdaştırma, duygusal anlamda ise duygusal bağlılık şeklinde olumlu bir hissiyatla algıladıkları kültür derslerini ise genel kültür sağlama aracı ve toplumsal bütünleşmeyi sağlama şeklinde algıladıkları ortaya çıkmıştır. -------------------- The aim of this dissetration is to provide important insight on how middle school and high school Armenian minority students perceive Turkish culture and the Republic of Turkey. The following research questions were addressed: What are the Armenian students’ ideas on being a citizen of the Turkish Republic? How does being a citizen of the Republic of Turkey, make Armenian students feel like? What do they think and feel about their status/place in the Republic of Turkey? What do they think about the compulsory cultural courses they have to attend? This study is crucial as it presents an opportunity to comprehend the stantdpoint/point of view of Armenian studnets towards the Republic of Turkey and the culture lessons and thereby to make the citizenship planning of Turkey in the future. The initial sample consisted of 42 Armenian minorty students from grades 8, 9, 10, all from different districts of İstanbul. The study used qualitative research method in order to obtain indepth/thorough answers to the research questions. Semi-structured and focus group interviews were used to collect research data. Descriptive analysis method was used in data analysis; interview transcripts were coded categorically according to the descriptive data analysis. Qualitative data analysis software programs Maxqda and Atlasti were also used to analyze data. Based on the findings of this study, it is established that the majority of participants have negative perceptions towards being a citizen of the Turkish Republic, their status/place in The Turkish Republic and the compulsory culture courses they must attend. Their negative perceptions include, feeling marginalised in general, the notion that their rights are violated, emotionally dissociation of citizenship, bearing a negative view on the citizenship concept. They also apprehend the culture lessons as means to social segregation and that these courses are meaningless The study also shows that a small number of students have positive perceptions of the topics. They perceive the concept as rights based citizenship, cultural diversity and sharing, harmonisation to living in the country, also emotionally a sentimental attachment. They perceive the culture courses as means for acquiring general knowledge and ensuring social integration.