Pomak müslüman kimlik ve aidiyetinin sosyolojik analizi: Bulgaristan örneği

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Adile Ahmed Yozmerdivanla

Danışman: NURİ TINAZ

Özet:

Bulgaristan, bugün ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 13’ünü oluşturan 900.000 üzerinde Müslüman nüfusu ile Avrupa'daki en büyük yerli Müslüman toplulukların birine sahiptir. Ülkedeki Müslüman topluluk üç geleneksel büyük Müslüman azınlıktan oluşmaktadır: Türkler, Romanlar ve Pomaklar. Bulgaristan’daki üçüncü büyük Müslüman azınlık Pomaklar, güneybatı Bulgaristan Rodop Dağları bölgesinde yaşayan bir topluluktur. Anadili Bulgarca olan Pomaklar İslam dinine mensuplardır. Pomaklar ülkedeki çoğunluk olan Bulgarlarla aynı anadili paylaşmaları nedeni ile Bulgaristan’ın Osmanlıdan bağımsızlığını kazandığı 1878’den itibaren yirminci yüzyıl boyunca sürekli devam eden asimilasyon politikalara maruz kalmışlardır. 20 yy. boyunca Pomaklar dört defa (1912, 1942,1962 ve 1971-1974) devlet tarafından geleneksel Müslüman / Türk isimlerini Bulgar isimleri ile değiştirmeye zorlanmışlardır. Pomaklar 1912 ve 1942 yılındaki zorla isim değiştirme kampanyaları sırasında isimleriyle beraber din değiştirmeye zorlanmışlardır. Farklı Bulgar rejimleri tarafından yürütülen asimilasyon politikalarına karşı Pomaklar hep direnmiş ve kendi öz kültürlerini, örf ve adetlerini koruyabilmişlerdir. Pomaklar sistematik devlet baskısına karşı farklı stratejiler geliştirmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Bulgaristan Müslümanlar, Azınlık, Bulgaristan Türkleri, Bulgaristan Çingeneleri, Pomaklar, Kimlik ABSTRACT Bulgaria today has one of the largest indigenous Islamic communities in Europe, with over 900,000 Muslims constituting approximately 13 percent of the country's population. The Muslim community consists of three traditional major Muslim minorities: Turks, Gypsy Muslims and Pomaks. The third major Muslim minority in Bulgaria -Pomaks are community inhabiting the Rhodope Mountains of southwestern Bulgaria. They speak Bulgarian as a mother tongue, but profess Islam as their religion. Based on this linguistic unity, the Pomaks have been subjected to recurring forced assimilation since Bulgaria’s independence from Ottoman rule in 1878. During twentieth century the Pomaks were forced to replace their Turkish/Muslim names with conventional Bulgarian names four times by the state in 1912, 1942, 1962 and 1971-74. During the name change campaigns of 1912 and 1942 Pomaks were forced to convert to Orthodox Christianity. The Pomaks have resisted every attempt at conversion or forced assimilation by different regimes in Bulgaria and have preserved their unique culture and traditions. In the same time they have used different strategies in response to pressures from the government. Key words: Bulgaria, Muslims, Minority, Bulgarian Turks, Bulgarian Gypsies, Pomaks, Identity