Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NAİM BULUNGİRAY
Danışman: Nuri Alkan Soyak
Özet:1970’li yıllarda Dünya Ekonomileri’nde petrol krizlerinin tetiklemesiyle görülen stagflasyon, gelişmiş ülkelerin ekonomi politikalarında değişikliğe gitmesiyle sonuçlandı. Keynesyen politikalar yerini devletin ekonomideki ağırlığının azaltılmasını öngören neo-liberal politikalara bıraktı. Bu politikalar, gerçekleştirilmek istenen amaca paralel olarak özelleştirme kavramını ön planda tutmuştur. Bu ekonomilerdeki özel sermaye birikiminin yüksekliğinden dolayı, uygulanan özelleştirme politikaları pek fazla soruna yol açmamış ve başarılı olmuştur. Bunun yanında batı ekonomileri, neo-liberal politikaları ve onun önemli bir aracı olan özelleştirme uygulamalarını, gelişmekte olan ekonomilere de özellikle uluslarüstü kurumlar vasıtasıyla uygulatmaya başlamıştır. Bazı Uzakdoğu Ekonomileri dışında kalan gelişmekte olan ülkeler, iç kaynak yetersizliği nedeniyle 1930’lı yıllardan beri devletçi bir sanayileşmeye sahne olmuş, Kamu İktisadi Teşebbüsleri sermaye birikimini ve sanayileşmeyi sağlamak amacıyla kurulmuş ve yaygınlaşmıştır. Böyle bir ortamda Türkiye de dahil olmak üzere gelişmekte olan ülkelere dayatılan neo-liberal politikalar ve ideolojik amaçlı özelleştirme uygulamaları, bu ekonomilerde ve KİT sistemlerinde ciddi yapısal sorunlara yol açmıştır. Türkiye’de, gelişmiş ülkelerdeki özelleştirme politikalarının ideolojik amaçlarla değiştirilmeden uygulanmasının karşısındaki tek örnek, Karabük Demir-Çelik Fabrikaları’nın çalışanlara ve yöre halkına satılarak özelleştirilmesidir. Bu çalışmada, uygulanan bu farklı özelleştirme yönteminin sosyo-ekonomik etkileri incelenmiş ve bu yöntemin Türkiye’de bir model olup olamayacağı sorusunun cevabı aranmıştır. The oil crisis in 1970s caused the stagflation in world economies, therefore the developed countries had to change their economy policies. Neoliberal policies that suggest to decrease the government role in economy took part instead of Keynesian policies. These policies put the privatization applications forward according to the general aim of the neoliberal concept. These applications didn’t cause problems because in those countries the private capital level was generally high and therefore the policies went successful. Furthermore the developed economies forced neoliberal policies and its privatization tool to non-developed countries using the supranational institutions. From the 1930s, many non-developed countries except some of the Far-East Economies used state based industrialization because of the lack of capital. The State Owned Enterprises (SOE) was established for raising the capital level and to obtain industrialism. In these conditions, the neoliberal policies and the ideological privatization applications cause serious structural problems in developing countries and their SOEs system. The method of the privatization programme that was used in western economies doesn’t change with some forced ideological aims. The only example against this in Turkiye is the Privatization of the Kardemir Iron and Steel Factories which is privatized by selling its shares to workers and the local people. In this research, this different method of privatization and its socioeconomic effects were examined and searched the answer of this method can be a role model of the privatization in Turkiye.