Türkiye’de menkul kıymetler borsasının kalkınma sürecindeki rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Birgül Polat

Danışman: MEHMET ŞİŞMAN

Özet:

Sermaye piyasası son yılların en güncel konularından birisidir. Kurulduğu tarihten itibaren Türk Sermaye Piyasası'nın geliştirilmesi ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlayacak bir büyüklüğe kavuşturulması için birçok önlemler alınmıştır. Türk sermaye piyasasında arz ve talebin birlikte geliştirilmesi bu piyasanın gelişimi için mevcut ekonomik düzenin kapitalizm olmasından ötürü, gereklilik arzetmektedir. Sermaye piyasasının talep yönünü tasarruflar oluşturmaktadır. Türkiye'de özel tasarrufların düşük olması menkul kıymetlere ve özellikle borsaya olan talebi de olumsuz etkilemektedir. Ekonomik kalkınmanın hızlandırılması ve düşük oranda gerçekleşen tasarrufların verimli alanlara kaydırılması sermaye piyasası aracılığı ile gerçekleşebilir. Bu çalışmada, sermaye piyasasının ve dolaylı olarak borsanın ekonomik kalkınma için gerekli olan tasarrufları toplama ve bu tasarrufları üretken yatırımlara yönlendirme konusunda gösterdiği performans ile bu tasarrufların sermaye piyasası araçlarına yönelmesinde önemli etkileri olan çeşitli sermaye piyasası araçları arasındaki etkileşimler, tarihsel süreç içinde ekonomik kalkınma evrimi de göz önünde bulundurularak anlatılmaya çalışılmıştır. Genel olarak Sermaye Piyasası ve borsa kavramları ele alınırken dünyadaki ve Türkiye'deki yasal düzenlemeler, Türkiye'de sermaye piyasası ile ilgili kurumlar ve yabancıların Türkiye borsasındaki yeri tartışılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın diğer bir bölümünde ise KİT'ler ve özelleştimeden bahsedilmiş, araç ve yöntemleri ve kapsamı üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Son olarak Türkiye'de borsanın kalkınma iktisadına olumlu ve olumsuz etkileri tartışılmış ve çalışma sonuçlandırılmıştır. ABSTRACT Capital market is among the foremost updated phenomena for the second half of 20th cc. and onwards. Several cautions were taken to support Turkish capital market and help economic development so far. The need to co-develop supply and demand in Turkish capital markets has so far been a closely-pursued policy by the government. Savings make up the demand part of capital market. The low rate of savings in Turkey adversely affect stock echange markets as well. Speeding up economic development and relative channeling of low saving rates towrds more efficient areas can but be managed through capital markets. In this study, the performance and effects of the stock echange to collect and direct savings to enhance economic development and relative interaction processes have been gone through both from historical and economic points of view. Capital market and stock exchange in general were handled throughout the study, while related legal procedures in the world and in Turkey were analysed. State Established Enterprises and privatisation has been another topic along the study. Lastly, the effects of stock Exchange on developments economics have been gone through both from positive and negative points of view, instead of conslusion.