Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Jafar Mustafaev
Danışman: AHMET KANLIDERE
Özet:Gürcistan’a bağlı Ahıska’nın Agara köyünde bir Türk ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Ömer Faik Numanzade (1872-1937), Kafkasya Türklerinin aydınlanma ve milli mücadele hareketlerinde aktif olarak yer almış. Türk milletinin edebi, medeni ve siyasi gelişimi için dönemin önemli yayın organlarından olan Tercüman, Şark-i Rus, Molla Nasreddin, İrşad, Hayat ve Açık Söz gibi gazete ve dergilerde eğitim, siyaset ve diğer toplumsal konularda önemli makaleler yazarak Kafkasya kamuoyuna yön vermiştir. İstanbul Darüşşafaka’da aldığı eğitim ve pedagojik tecrübeleri sayesinde Kafkasya’da yeni usûlde eğitim veren okulların açılmasında ve yaygınlaşmasında etkili olmuştur. Bolşeviklerin Kafkasya’yı ele geçirmesine kadar bölgede aktif edebi ve siyasi çalışmalar yapmış, Talat ve Enver Paşa’yla görüşerek 1918’de Türk Ordusu’nun Kafkasya’ya girmesine vesile olmuştur. Ahıska Türklerinin milli mücadelesini başlatmış, kısa ömürlü de olsa Ahıska Cumhuriyeti’nin başkanlığını yürütmüştür. Dönemin Gürcü hükûmetine karşı özerklik mücadelesi vermiş, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde önemli vazifelerde çalışmıştır. Kızıl Ordu’nun Kafkasya’yı işgalinden sonra Gürcistan Devrim Komitesi’nde görev alarak Gürcistan Türklerinin sosyal ve siyasi meseleleriyle uğraşmıştır. Kafkasya Türklerinin milli, kültürel ve siyasi hayatında önemli rol oynayan Ömer Faik Numanzade’nin hayatı ve faaliyetleri bir bütün olarak ele alınmamıştır. Bu tezde Numanzade’nin hayatının evreleri ve faaliyetlerinin tamamı bütün yönleriyle değerlendirilip müstakil ve tarafsız bir biyografisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. -------------------- Ömer Faik Numanzade (1872-1937) was born to a Turkish family in Agara village of Ahıska, Georgia and actively involved in the enlightenment and the national struggle of the Caucasian Turks. He wrote extensively on education, printing, politics and other social issues in Tercüman, Şark-i Rus, Molla Nasreddin, İrşad, Hayat and Açık Söz. Thanks to his educational and pedagogical gainings from Darüşşafaka High School in Istanbul, he actively involved in the opening and the dissemination of schools in the Caucasus. Until the Bolsheviks conquered the Caucasus, he participated actively in the literary and political activities in the region, met with Talat and Enver Pasha, and in 1918 he helped the Turkish Army enter the Caucasus. He started the national struggle of Ahiska Turks and became the president of the short-lived Ahiska Republic. He struggled for autonomy of the Ahiska Turks and occupied important positions during the Azerbaijan People's Republic. After the Bolshevik occupation of the Caucasus, he served as a member of the Georgian Revolutionary Committee, dealing with the social and political issues of the Georgian Turks. Although Ömer Faik Numanzade played an important role in the national, cultural and political life of the Caucasian Turks, he has been a subject of a detailed study. Therefore, this thesis aimed at evaluating all phases of Numanzade’s life by using original sources.