Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: PINAR ULUPINAR
Danışman: Kadir Turan
Özet:
İnsan MTCH2 Proteininin İnfluenza
A Virüsü Replikasyonuna Etkilerinin
Moleküler Düzeyde Araştırılması
Öğrenci Adı: Pınar ULUPINAR
Danışman Adı: Prof. Dr. Kadir TURAN
Amaç: İnfluenza A virüsleri Orthomyxoviridae ailesi içerisinde sınıflandırılan, membranlı
virüslerdir. İnsanlarda daha çok mevsimsel grip etkeni olan bu virüslerin
pandemilere neden olma potansiyeli yüksektir. İnfluenza A virüslerinin
replikasyonu ve transkripsiyonu virus genomunun ilk üç segmenti üzerinden
kodlanan PB1, PB2 ve PA proteinlerinin oluşturduğu viral RNA polimeraz enzimi
tarafından gerçekleştirilir. Çeşitli hücresel proteinler ile de ilişkili olan
bu proteinler, viral patogenez açısından da büyük önem taşırlar. Bu tez
çalışmasında da maya ikili hibrit metodu kullanılarak PA proteini ile ilişkisi
belirlenen insan MTCH2 proteininin influenza virüsü replikasyonuna etkilerinin
moleküler düzeyde belirlenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışmada hücre hattı olarak insan orijinli HEK293 ve HeLa hücrelerinden yararlanıldı. Viral replikasyonun
izlenmesinde influenza A/WSN/1933/H1N1
ve A/Duck/Pennsylvania/1984/H5N2 virüs tipleri kullanıldı. HEK293 ve/veya HeLa
hücrelerinde MTCH2 protein düzeyi, bu proteini kodlayan plazmit DNA ile
transfeksiyon, özgün siRNA’lar ile transfeksiyon veya CRISPR/Cas9 tekniği ile knockout etme yöntemleri ile
değiştirildi. Viral replikasyonun seyri, virüs proteinlerinin Western melezleme
ile belirlenmesi ve minireplikon testleri ile izlendi.
Bulgular: Geçici transfeksiyon ile MTCH2 protein düzeyi arttırılan
hücrelerde influenza virüsü replikasyonunun yavaşladığı, MTCH2 geni knockdown edilen hücrelerde ise pozitif
yönde etkilendiği saptandı. Buna karşın CRISPR/Cas9 tekniği ile MTCH2 geni knockout edilen hücrelerde virüs
replikasyonunun beklenenin aksine negatif yönde etkilendiği belirlendi.
Sonuç: Maya hücrelerinde İnfluenza A virüsü PA proteini ile etkileşim gösteren insan MTCH2 proteinin, insan orijinli HeLa ve
HEK293 hücrelerinde de etkileşim gösterdiği ve virüsü replikasyonu etkileyen önemli
bir hücresel faktör olduğu ortaya kondu. HeLa hücrelerinde birlikte sentez
edilen PA ve MTCH2 proteinlerinin benzer lokalizasyon profilleri göstermesi bu
iki proteinin fiziksel etkileşimini destekler nitelikte bulundu.
Anahtar Kelimeler:
İnfluenza A, MTCH2, CRISPR/Cas, viral RNA polimeraz, PA proteini