Travma sonrası stres modeli oluşturulmuş sıçanlarda M1 reseptörlerinin rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELİSA KALELİ

Danışman: MEHMET ZAFER GÖREN

Özet:

Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), travmadan sonra en sık karşılaşılan ve temelinde hafıza disfonksiyonlarının yattığı düşünülen psikiyatrik bir bozukluktur. Kolinerjik sistemin ve özellikle M1 reseptörlerinin öğrenme ve hafızada rollerinin olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada saldırgan hayvan kokusu ile oluşturulmuş TSSB modelinde M1 reseptörlerinin rollerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, kullanılmış kedi kumuna maruz bırakılaran Sprague-Dawley suşu dişi sıçanlara bir hafta boyunca selektif M1 reseptör antagonisti olan pirenzepin (1mg/kg ve 2mg/kg) ya da fizyolojik tuzlu su (FTS) intraperitonal olarak uygulanmıştır. Bu sıçanlar, bir hafta sonra yükseltilmiş artı labirenti testine tabi tutularak anksiyete parametreleri ölçülmüş ve rostral pons bölgelerindeki noradrenalin (NA) konsantrasyonları yüksek basınçlı sıvı kromatografi (HPLC) sistemi ile analiz edilmiştir. Saldırgan hayvan kokusuna maruz bırakılarak oluşturulan travma; anksiyete indeksi, dona kalma süreleri ve NA konsantrasyonlarında değişime sebep olmuştur. Travmaya maruz bırakılan ve FTS uygulanan sıçanların anksiyete indeksleri diğer tüm gruplara göre anlamlı derecede yüksek bulunurken (p<0,05) dona kalma sürelerinde böyle bir fark görülmemiştir (p>0,05). Rostral pons bölgesindeki NA konsantrasyonları travmaya maruz bırakılan ve FTS uygulanan sıçanlarda tüm gruplara göre anlamlı derecede yüksektir (p<0,01). Travmaya maruz bırakılmayla artan NA konsantrasyonları ve anksiyete indeksleri, pirenzepin tedavisinin her iki dozu ile baskılanmıştır. Fakat pirenzepin tedavisinin dona kalma süreleri üzerinde bir etkisi olmamıştır. Bu bulgular, seçilen TSSB hayvan modelinin çalıştığını ve TSSB’nin altında yatan mekanizmalarda M1 reseptörlerinin rolü olabileceğini göstermektedir. Anahtar kelimeler: M1 reseptörleri, Noradrenalin, rostral pons, pirenzepin, TSSB SUMMARY The Role of M1 Receptors In a Rat Model of Post Traumatic Stress Disorder Post-traumatic stress disorder (PTSD) has a high prevalance in persons who experience a traumatic event and an association with the alterations in memory functioning. It is known that cholinergic system, especially M1 receptor, has a role in cognition and memory. In this study, it was aimed to investigate the effect of selective M1 muscarinic receptor antagonist, pirenzepine on PTSD by using elevated plus maze, following exposure to trauma reminder. Sprague-Dawley rats were exposed to dirty cat litter (trauma) and the procedure was repeated 1 week later with a trauma reminder (clean litter). The rats also received intraperitoneal pirenzepine (1 or 2 mg/kg/day) or physiological saline for 7 days between two exposure sessions. Noradrenaline (NA) concentration in the rostral pons was analyzed by high pressure liquid chromatography (HPLC). The data indicate that the trauma is a source of variance in the anxiety indices (Nanxiety), cumulative freezing times and NA concentrations. Although the Nanxiety values of the traumatized rats treated with physiological saline were different from all groups (p<0.05), there is no significant difference in the mean cumulative freezing time in all groups. The NA concentrations in the rostral pons of the traumatized rats treated with physiological saline was significantly higher than the concentrations of other groups (p<0.01). Nanxiety and NA concentrations were suppressed by pirenzepine, however, it was not found effective in decreasing the freezing times. In conclusion, we demostrated that this model of PTSD works and M1 receptors may act a role in the mechanism of PTSD. Key Words: M1 receptors, noradrenaline, rostral pons, pirenzepine, PTSD