Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HAYRİYE KOÇMARLAR
Danışman: Müge Akbağ
Özet:Bu araştırmanın amacı, ergenlerin anne babalarından ve öğretmenlerinden algıladıkları duygusal istismarın sosyal, duygusal, akademik öz yeterlikleri üzerindeki yordayıcı etkisini incelemektir. Ayrıca, ergenlerin anne baba ve öğretmenlerinden algıladıkları duygusal istismar ve öz yeterlikleri, cinsiyet, yaş, kardeş sayısı, doğum sırası, anne babanın eğitim durumu, anne babanın çalışma durumu ve birliktelik durumu değişkenlerine göre incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2014-2015 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Ataşehir ilçesindeki beş devlet okulunda 6., 7. ve 8. sınıfa devam eden 323 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, ergenlerin anne babalarından algıladıkları duygusal istismarı belirlemek için “Anne/Baba Genç İlişkileri Ölçeği” (Erkman ve Vardar, 1994); öğretmenlerinden algıladıkları duygusal istismarı belirlemek için “Algılanan Öğretmen Davranışları Ölçeği” (Erkman ve Çakar, 1994); sosyal, duygusal, akademik ve genel öz yeterliklerini belirlemek için “Çocuklar için Öz yeterlik Ölçeği” (Telef ve Karaca, 2011) kullanılmıştır. Ayrıca, araştırmaya katılan öğrenciler hakkında bilgi toplamak için araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu’ndan yararlanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı ve aşamalı çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre, ergenlerin anne ve babalarından algıladıkları duygusal istismar ile akademik, duygusal, sosyal öz yeterlik; öğretmenlerden algıladıkları duygusal istismar ile akademik ve sosyal öz yeterlik arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ergenlerin öğretmenlerinden algıladıkları duygusal istismarın akademik ve sosyal öz yeterliği; babalarından algıladıkları duygusal istismarın ise duygusal öz yeterliği anlamlı bir şekilde yordadığı belirlenmiştir. Ergenlerin anne baba ve öğretmenlerden algıladıkları duygusal istismar cinsiyete göre; babalarından algıladıkları duygusal istismar babaların eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Erkek ergenlerin anne baba ve öğretmenlerinden daha fazla duygusal istismar algıladığı belirlenmiştir. Ayrıca, babaları ortaokul mezunu olan ergenlerin, üniversite mezunu olanlara göre babalarından daha fazla duygusal istismar algıladığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Algılanan duygusal istismar, öz yeterlik, erken ergenlik. ABSTRACT The purpose of this study is to investigate the predictive effect of perceived emotional abuse from parents and teachers and social, emotional, academic self-efficacy of adolescents. Besides, perceived emotional abuse from parents and teachers and perceived self-efficacy are examined in terms of gender, age, number of siblings, birth order, the education level of parents, work status and marital status. The sample of study is composed of 323 middle school students attending 6th, 7th and 8th grades of five governmental school in Ataşehir, İstanbul in the academic year of 2014-2015. For determining the perceived emotional abuse of adolescents from parents and teachers, “The Perception of Psychological Maltreatment Inventory for Adolescents Mother and Father Form” (Erkman and Vardar, 1994) and “Perceived Teacher Behaviour Inventory” (Erkman and Çakar, 1994) were used. To define the perceived social, emotional, academic and general self-efficacy of adolescents, “The Self Efficacy Scale for Children” (Telef and Karaca, 2011) was used. Besides, to collect demographic data of students, “Personal Questionnaire Form” was applied. Independent Sample t-Test, One Way ANOVA, Pearson Correlation Coefficient and stepwise regression analysis were used to analyse the data. As a result of this research, it has been found out that there is a meaningful relationship between perceived emotional abuse from parents and academic, social and emotional self-efficacy; perceived emotional abuse from teachers and academic and social self-efficacy. Also, perceived emotional abuse from teachers has been determined to predict academic and social self-efficacy. Perceived emotional abuse from fathers has been determined to predict emotional self-efficacy. Adolescents’ perceived emotional abuse from parents and teachers showed a significant differance based on gender and adolescents’ perceived emotional abuse from fathers differ significantly in terms of the education level of fathers. It has been determined that male adolescents perceived more emotional abuse from parents and teachers than female adolescents. Besides, middle school educated fathers’ children perceived more emotional abuse from fathers than university educated fathers’ children. Key Words: Perceived emotional abuse, self-efficacy, early adolescence.