Türkiye'deki üniversitelerde verilen iş güvenliği derslerinin değerlendirilmesi ve çalışma hayatına etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İş Güvenliği Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İSMAİL ÖZEN

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Mustafa Yılmaz

Özet:

Bu çalışmada, Türkiye'de lisans eğitimlerinde verilen iş sağlığı ve güvenliğine (İSG) ilişkin derslerin değerlendirilmesi yapılmış ve iş hayatına etkisi incelenmiştir. Araştırmada, İSG derslerinin çalışma hayatına etkisinin incelenmesi, İSG eğitimi ile İSG eğitiminin farkındalığa katkısının bazı değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği ve aralarında bir ilişki olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden biri olan genel tarama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemi lisans öğrencileri, akademisyen, mezun ve işverenlerden seçilen 440 kişiden oluşmuştur. Örneklem seçiminde uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Uygun örnekleme yöntemi tamamen hazır, hızlı ve erişimi basit olan öğelere dayanmaktadır. Araştırmalarda en yaygın kullanılan örneklem seçim yöntemidir. Araştırmada veriler, bir anket formu yardımıyla toplanmış ve SPSS programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların mesleki durumlarına, yaşlarına, cinsiyetlerine, bölümlerine, iş tecrübe durumlarına, eğitim sırasında ramak kala olay yaşamasına, iş kazalarının en büyük sebebi hakkındaki düşüncelerine göre farklılık varken; çalışma hayatında iş kazası yaşamasına, eğitim sırasında iş kazası yaşamasına göre ise farklılık olmadığı ortaya çıkmıştır. İSG derslerinin çalışma hayatına etkisi, İSG eğitimi ve eğitiminin farkındalığa katkısı arasındaki ilişki incelendiğinde ise bu ilişkilerin pozitif ve orta düzeyde olduğu görülmektedir. Elde edilen sonuçlar ve anket ortalama puanları, Türkiye'deki üniversitelerin lisans programlarında teorik derslerin işyerinde sağlık ve güvenliğin korunması için yetersiz olduğunu ve çalışma hayatında uygulama ve eğitimle desteklenmesi gerektiğini göstermektedir. Bu yönüyle araştırma, Türkiye'de İSG derslerinin çalışma hayatına etkisinin incelenmesi ve eğitimin farklı değişkenler kapsamında değerlendirilmesi açısından hem eğitimcilere hem de İSG eğitimi alan öğrencilere öneriler sunulması açısından literatüre katkı sağlayacaktır.