Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SELÇUK KOÇ
Danışman: Şevket Işıl Akgül
Özet:Doğrusal olmayan zaman serisi modelleri özellikle son 20 yılda sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Doğrusal olmayan serlerin analizinde kullanılan rejim değişim modelleri farklı parametre kümelerini tek bir sistemde toplamakta ve parametreler baskın rejime göre şekillenmektedir. Rejim değişim modellerinin uygulanabilmesi için serinin doğrusal olmayan bir yapı sergilemesi, farklı doğrusal olmama tiplerinden birine uyması gerekmektedir. Bu çalışmada öncelikle doğrusallık ve doğrusal olmama hakkında gerekli açıklamalar yapılmış bu sınıf içinde yer alan rejim değişim modelleri için yazın taraması yapılmıştır. Bu yazın taraması ışığı altında rejim değişim modelleri yeniden sınıflandırılmıştır. Daha sonra BDS, Tsay ve Mcleod-Li gibi doğrusal olmama testleri anlatılarak tek değişkenli rejim değişim modelleri içinde yer alan TAR, STAR ve Markov rejim değişim modelleri detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Dördüncü bölümde ise çok değişkenli rejim değişim modelleri içinde yer alan MSVAR modelleri irdelenerek etki-tepki analizleri teorik olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Uygulama bölümünde analiz için 1992.01-2007.03 dönemleri arasında aylık olarak gözlemlenen büyüme oranı, cari işlemler hesabı, faiz ve ithalatın ihracata oranı serileri kullanılmıştır. Uygulamanın ilk bölümünde karşılaştırma yapmak için tek değişkenli doğrusal bir zaman serisi modeli ile tek değişkenli Markov rejim değişim modelleri tahmin edilmiştir. Uygulamanın ikinci aşamasında model oluşturma sürecinde tüm değişkenlerden yararlanılmıştır. Bu modeller etki tepki fonksiyonlarının elde edilmesi amacıyla hem doğrusal VAR hem de MSVAR ile tahmin edilmiş ve bu tahmin sonuçları ekonomik ve ekonometrik karşılaştırma yapmak için kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Doğrusal Olmama, Rejim Değişim Modelleri, MSVAR, Etki Tepki Analizi ABSTRACT Nonlinear time series models has been growing rapidly for the last two decades. Regime switching models which are used for analysing nonlinear time series, collects different kind of parameters in a single system and these parameters are been shaped according to the dominant regime. When a series is nonlinear or has the properties of different type of nonlinearities then regime switching models become suitable. In this study, primarily information about linearity and nonlinearity is given and there is a literature survey about the regime switching models. Regime switching models are reorganised based on this literature survey. Then, nonlinearity tests called BDS, Tsay and Mcleod-Li are explained. Single variable models such as TAR, STAR and Markov regime switching models have been expalined briefly. At the fourth section, MSVAR models which are found in multiple variable regime switching models are explained and the theory behind the impulse response analysis is tried to be explained. At the empirical phase current account balance, interest rates, the ratio of export to import and growth rates, which are monthly observed between January 1992 – March 2007 period, is used for analyses. In the first part of the application univariate linear time series models and regime switching models are built and estimated for a comparasion. In the second part of the application all the variables used in model building process. The models are estimated as both linear VAR and MSVAR to get the impulse response functions and the esimation results are used for comparing the models in both economic and econometric perspective. Keywords: Nonlinearity, Regime Switching Models, MSVAR, Impulse Response. Analysis