İnsan hakları açısından çevre hakkı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Kamu Hukuku Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ORSE DEMİREL

Danışman: OSMAN DOĞRU

Özet:

Anahtar Kelimeler : Çevre Hakkı, İnsan Hakları, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi, Çevre Sorunları İNSAN HAKLARI AÇISINDAN ÇEVRE HAKKI Çevre sorunları, kendinden yeni bir hak olarak söz ettirecek boyutlara ancak 1970’lerde, gelişen teknolojinin yardımıyla kapitalist sistemin doğayı acımasızca sömürdüğünün anlaşılmasından sonra ulaşır. Çevre hakkını da kapsayan son kuşak insan hakları, hakların gerçekleşmesinde toplumun bütün aktörlerini göreve çağırır ve hepsine ortak olarak sorumluluk yükler. Bu özellik, üçüncü kuşak haklara “dayanışma” niteliği kazandırır ve üçüncü kuşak haklar, ancak bütün toplumsal aktörlerin dayanışmasıyla gerçekleştirilebileceği için diğerlerinden farklılaşır. Bu çalışmanın amacı, çevre hakkı özelinde insan haklarının bireyci - liberal yapısının dayanışmaya doğru nasıl evrimleştiğini göstermek ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararlarıyla örnekler sunmaktır. İki ana bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde çevre hakkının genel kavramsal çerçevesi çizilmekte, gelişim süreci, yapısı, diğer haklarla ilişkisi ve Türkiye’de çevre hakkı ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin kararları, sanayileşmeden, nükleer tehlike ve radyasyondan, kentleşmeden kaynaklanan çevre kirliliğine ilişkin dava kararları başlıkları altında gruplanarak incelenmektedir. Keywords : Right to Environment, Human Rights, European Court of Human Rights, Environmental Problems ABSTRACT RIGHT TO ENVIRONMENT AS A HUMAN RIGHT After the destruction of the nature by the capitalist system, in 1970s, the environmental problems and the right to environment have started to be discussed. Third generation human rights including the right to environment, concern all the societies with the same responsibilities. With that characteristic third generation rights obtain the quality of solidarity. The third generation rights are different because they can only be appear with the solidarity of the whole social factors. The aim of this study is to explain the evaluation of the human rights, especially the right to environment, from the liberal individualist structure to the solidarist structure and to present examples from European Court of Human Rights’ decisions. At the first part of the study, the right to environment is explained generally and its development process, structure, connection with the other rights is announced. The right to environment in Turkey is also discussed. At the second part, the decisions of the European Court of Human Rights are examined under the titles of industrialization, nuclear danger and radiation, the environmental pollution based on urbanization.