Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bahçeşehir Üniversitesi, Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İPEK ARAL
Danışman: Ramazan Gözen
Özet:
Son elli yılda gerçekleşen ileri dijitalleşme ile beraber veri ve bilgi dünya tarihin-de hiçbir zaman olmadığı kadar rahat hareket edebilmeye başlamıştır. Günümüzde benzer hareketliliğin veri ve bilginin üretilmesini, işlenmesini, dağıtımı ve güvenliğini sağlayan yüksek eğitimli ve yetenekli insan için de geçerli olduğu görülmektedir. 21. yüzyılda nitelikli işgücünün mobilizasyonu geçtiğimiz yüzyıllarda yaşanan niteliksiz veya yarı nitelikli işgücü hareketliliğinden çok farklı bir manzara sergilemektedir. Be-yin göçü olarak tanımlanan ve dünya çapında yaşanmakta olan nitelikli işgücü hareket-liliğinden Türkiye de nasibini almaktadır. Bu çalışmada öncelikli olarak yaklaşık yarım yüzyıldır yaşanmakta olan beyin göçü süreci global ve yerel otoritelerin yaklaşımları üzerinden incelenmiştir. Dünyada uzun yıllardır en çok beyin göçü veren ülkelerinden olan Hindistan ile özellikle son on yıldır yoğun şekilde beyin göçü veren Türkiye’nin yaşadıkları sürece yönelik geliştirdikleri devlet merkezli strateji ve uygulamalar mercek altına alınmıştır. Bu çerçevede iki ülkenin uygulamalarının karşılaştırmaları yapılarak aralarındaki benzerlik ve farklar ile kazanımlar ve yetersizlikler gösterilmiştir. Hindis-tan’ın tecrübeleriyle ilişkilendirilerek nitelikli işgücü göçünün orta ve uzun vadede Türkiye’ye yansımalarının neler olabileceği ilgili kaynaklardan edinilen zengin veriler-le incelenmiştir. Çalışmada her iki ülkede konu üzerine yapılan farklı saha araştırma sonuçlarından elde edilen verilerden oluşan kamu ve sivil toplum otoritelerinin raporla-rına yer verilmiştir. Son olarak her ne kadar beyin göçü kısa vadede ekonomik ve sos-yolojik bir kayıp görüntüsü verse de Türkiye’nin hayata geçirebileceği akıllı/doğru strateji ve uygulamalarla söz konusu kaybın ‘beyin dolaşımı’ yaklaşımıyla bir kazanıma dönüştürülebilmesi imkanları yönünde sunulmuş öneriler incelenmiş ve geliştirilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Beyin göçü, Beyin dolaşımı, İşgücü hareketliliği, Türkiye, Hindistan