Politik konjonktür teorileri çerçevesinde Türkiye’de genel seçim dönemlerinde gelirler politikası uygulamaları (1987-2018)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nur Bingöl

Danışman: AHMET YILMAZ

Özet:

Politik konjonktür dalgalanmaları teorileri, hükümetin seçim döneminde, ekonomi politikası araçlarını yeniden seçilme gayesiyle kullanmasıyla ortaya çıkan ekonomik dalgalanmaları ifade etmektedir. Seçim dönemlerinde iktidar partisi, çeşitli genişletici politikalarla ekonomide olumlu bir durum yaratarak yeniden seçilmek üzere politikalar uygulamaktadır. Politik konjonktür dalgalanmaları teorisinde; seçmenleri ve siyasi partileri çeşitli özellikleri itibariyle tasniflenmekte, bunlar üzerine dört model inşa etmektedir. Geleneksel fırsatçı ve partizan modellerin ardından rasyonel bekleyişler teorisiyle birlikte genişleyen literatüre rasyonel fırsatçı ve rasyonel partizan modeller ilave edilmiştir. Hükümetler, seçim dönemlerinde, kısa süreli de olsa ekonomiyi canlandırmak çevrim yaratabilmek adına, para, maliye ve gelirler politikaları ile döviz kuru uygulamaları kullanılabilmektedir. Çalışmamızın konusunu oluşturan gelirler politikası uygulaması ise diğer politika araçlarından farklı olarak kaynak tahsisi ve gelirin oluşum sırasındaki dağıtımıyla ilgilidir. Gelirler politikaları; tarımsal desteklemeler, ücret ve fiyat kontrolleri ve asgari ücret düzenlemeleri yollarıyla uygulanabilmektedir. Gelirler politikaları, gelirin henüz oluşumu sırasında üretim faktörlerinin gelirden aldığı paya müdahale ederek ekonomide etkin kaynak dağılımını sağlamayı hedeflemektedir. ii Bu çalışmada, Türkiye’nin liberasyon sürecine girmesinden sonra gerçekleşen 1987-2018 yılları arasındaki dokuz milletvekili genel seçimleri tek tek incelenmiş; söz konusu seçimlerde uygulanan gelirler politikaları araçları itibariyle ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda; bazı seçim dönemlerinde, seçim ekonomisi uygulamalarına başvurulmadığı; bazı dönemlerde ise hükümetin ekonomik koşullar elverişsiz olsa dahi; yeniden seçilmek amacıyla gelirler politikası uygulamalarına başvurduğu gözlemlenmiştir. Seçim dönemine çok yakın tarihlerde yapılan düzenleme ve iyileştirmelerle politik konjonktür teorileri kapsamında ifade edilen seçmenlerin miyopluğu, asimetrik enformasyon gibi olgulardan sıkça yararlanıldığı görülmüştür -------------------- Political business cycle theories, implements of economy politics are by government with the aim of to be re-elected causes economic fluctuating during the electoral period. During the election period, the ruling party manipulates the voter behaviors by various expansionary economy policies for being re-elected. Political business cycle theory literatures various characteristics of voters and political parties classified as four models are built on them. After traditional opportunistic and partisan models, rational opportunistic and rational partisan models have been added to the expanding literature with the theory of rational expectations. During the election period governments can use tough for a short term; money, fiscal and incomes policy and exchange rate implementations for reviving the economy. The application of incomes policies, which constitute the subject of our study, is related to resource allocation and distribution of income unlike other instruments. Income policies aim to provide effective income distribution in the economy by ivtervening in the share of production factors in income during the formation of revenue. In this study; between 1987-2018 after liberalization in Turkey on nine deputies in the general election has been income policy tools used in these elections individually examined. As a result of the study, it has been observed that in some election periods, election economies applications were not applied and in some periods, although the economic conditions were unsuitable incomes policy applications were applied by the government for re election. With the arrangements and improvements made close to the election period has been benefited from myopic voters and information asymmetry phenomenon’s.