Türkiye’de enflasyon ve faiz ilişkisinin türü ve yönü üzerine inceleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yusuf Karabuğa

Danışman: YAVUZ TURGUTER

Özet:

Enflasyon ve faiz oranları makroekonomik göstergeler içinde önemli bir yer tutmaktadır. Fiyat ve değer mikro iktisadi teorinin de üzerinde çokca durduğu konuların başında gelmektedir. Enflasyon ve faiz, finansal piyasalar için önemli olduğu kadar reel ekonomi için de önemlidir. Bu iki iktisadi gösterge gerek tüketim, yatırım, ihracat ve ithalat hacmini gerek beklentileri etkileyerek iktisadi performans üzerinde belirleyici olmaktadır. Çalışmada enflasyon ve faiz oranları arasındaki ilişki, 2003-2018 dönemi için zaman serileri analizi kullanılarak incelenmiştir. Yapılan araştırma ve bulgular sonucunda nominal faiz oranı ile enflasyon oranı arasında çift yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Uzun dönemde de enflasyon ve faiz arasında ilişki yapısal kırılmalı eşbütünleşme analizleri çerçevesinde tespit edilmiştir. Buna göre faizin enflasyonu uzun dönemde daha yüksek bir katsayı ile açıkladığı görülmüştür. Enflasyon ve faiz serilerinin eşbütünleşik oldukları tespit edildikten sonra kısa dönemli etkileşimleri, hata düzeltme modeli üzerinden açıklanmıştır. Bu modele göre de etki düzeyi saptanmış olmakla birlikte uzun dönem etki düzeyine göre daha düşük olarak gözlemlenmiştir. -------------------- Inflation and interest rates play an important role in macroeconomic indicators. Price and value is one of the main topics that micro-economic theory is emphasized. Inflation and interest are important for the real economy as well as for the financial markets. These two economic indicators affect both the consumption, investment, export and import volume and expectations, and have a decisive impact on economic performance. In this study, the relationship between inflation and interest rates has been examined by using time series analysis for the period 2003-2018. As a result of the researches and findings, a two-way causality was determined between nominal interest rate and inflation rate. In the long run, the relationship between inflation and interest has been determined within the framework of structural breakdown cointegration analyzes. Accordingly, interest rates explained inflation with a higher coefficient in the long run. After it is determined that inflation and interest series are cointegrated, short term interactions are explained through error correction model. Although the effect level was determined according to this model, it was observed to be lower than the long-term effect level.