Monositlerin ateroskleroz sürecine katılmasını sağlayan ve hücre yüzeyinde eksprese edilen reseptörlerin flow-sitometrik yöntem ile tayini


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: JALE GÜLER

Danışman: Önder Şirikçi

Özet:

MONOSİTLERİN ATEROSKLEROZ SÜRECİNE KATILMASINI SAĞLAYAN VE HÜCRE YÜZEYİNDE EKSPRESE EDİLEN RESEPTÖRLERİN FLOW-SİTOMETRİK YÖNTEM İLE TAYİNİ Adı ve Soyadı : Jale Güler Danışmanın Adı : Önder Şirikçi Kabul Tarihi : 2005 Programı : Yüksek Lisans Anabilim Dalı : Biyokimya (Tıp) Ateroskleroz, endotel hücre zararlanması ile başlayan, monositlerin intimaya göç ederek makrofajlara dönüşümü ve düz kas hücre proliferasyonuyla karakterize bir hastalıktır. Ateroskleroz, gelişmiş ülkelerde arasında başlıca ölüm nedenleri arasında gelmektedir. Aterosklerozun patogenezinde okside LDL ve C-reaktif protein (CRP) önemli bir faktör olarak değerlendirilmektedir. Düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL) plazmadaki başlıca kolesterol kaynağı olduğu için plazmada artmış LDL konsantrasyonu ateroskleroz riskini arttırmaktadır. Damarın intimasında bulunan okside LDL'ler makrofajlar üzerinde bulunan çöpçü (scavenger receptor) reseptörler tarafından alınarak köpük hücre oluşumuna neden olurlar. CRP ise, aterosklerozun en önemli belirtecidir ve inflamasyon durumlarında artan akut faz proteinidir. Makrofajlar üzerinde bulunan immunoglobulin G reseptör ailesinden CD32, CRP reseptörü olarak bilinmekte ve köpük hücre oluşumuna katkıda bulunduğu bilinmektedir. Aterosklerotik süreçte, makrofajlar üzerindeki çöpçü reseptör ailesinden olan CD36'nın da okside LDL'leri alarak köpük hücre oluşumunda rol oynadığı bilinmektedir. Biz bu süreçteki etkileşimleri ve bunların değişik hastalık ve modellerindeki değişimlerini izleyebilmek için monositler üzerindeki CD32 ve CD36 reseptörlerinin ekspresyonlarını ölçmeyi amaçladık. Dolaşımdaki LDL ve CRP'nin bu monositlerde etkileşip etkileşmediğini, etkileşiyorsa bunların bu reseptörler üzerinden olup olmadığını göstermeyi amaçladık. Bunun için, kan örneklerinden beyaz küreler izole edip monositlerin floresans işaretli anti CD32, anti CD36, LDL ve CRP ile inkübe ettikten sonra beyaz küreler süspansiyonunun flow sitometrik analizini yaparak bu işaretlerini monositler üzerindeki dağılımını ve ortalama floresans yoğunluğunu ölçtük. Hem bu reseptörlerin monositler üzerindeki ekspresyonlarının yüzde (%)'lerini ve ortalama fluoresans yoğunluğunu (mean fluorencence intensity, MFI), hem de iki önemli risk faktörü olan CRP ve LDL'lerin monositlere bağlandığını gösterdik. Sonuç olarak, bu hücrelerde CD32 ve CD36 reseptörlerinin ekspresyonlarını yüzde (%)'leri ve MFI'ları bulduk. CRP ve LDL'nin bağlandığını gösterdik. CRP molekülünün bağlanmasının CD32 reseptörü üzerinden olduğunu destekleyen bulgular elde ettik. Bunun yanı sıra, değişen ortam koşullarına yanıt olarak üzerlerindeki CD32 ve CD36 reseptörü ekspresyonlarının değişebildiğini yapılan diğer çalışmalarda olduğu gibi biz de tespit ettik. THE FLOW CYTOMETRIC ANALYSIS OF CELL SURFACE RECEPTORS EXPRESSED ON MONOCYTES WHICH PARTICIPATE IN THE ATHEROSCLEROTIC PROCESS. SUMMARY Atherosclerosis is a disesase which is triggered by damage of the endothelial cells and it is characterized by migration of monocytes to the intima where they transform into macrophages and also proliferation of smooth muscles cells. Today, atherosclerosis is among the main causes of death in developed countries. In the pathogenesis of the disease, CRP and oxidised LDL are regarded as important factors. Low density lipoproteins (LDL) lead to an increased risk of atherosclerosis, as they are the main sources of cholesterol in the plasma. Oxidised LDLs, located in the intima of the vessel are bound by the scavenger receptors, leading to the formation of foam cells. CRP is also an important risk marker of atherosclerosis and it is the acute phase protein that increases in cases of inflammation. CD32 from immunoglobulin G receptor family is located on the macrophages. CD32 is known as the CRP receptor and it is known to be a common contributor to the formation of foam cells. During the atherosclerotic process, CD36 from scavenger receptor family, which is found on the macrophages bind oxidised LDLs, leading to formation of foam cells. We aimed to measure the expressions of CD32 and CD36 receptors on the monocytes, to follow the interactions in this process and their changes in different disease models. We wanted to show if the LDL and CRP in the circulation interact with these monocytes and, if they do, whether they occur via these receptors. Therefore, we isolated white cells from blood samples and after incubating them with anti-CD32, anti-CD36, LDL and CRP, we analyzed the the white blood cells by flow cytometry to measure mean fluorescence intensity and to detrmine the distribution of fluorescence signals on cells. Signals on the monocytes determined both the percentages of the expression and mean fluorescence intensity (MFI) of these receptors. We also showed that CRP and LDL, which are two important risk factors, were bound to monocytes. In conclusion, we found out the percentages of the expressions and MFI of CD32 and CD36 receptors on these cells. We obtained findings that support the idea that the binding of CRP molecule occurs via CD32 receptor. Besides, we also detected that expressions of CD32 and CD36 receptors can change as a response to changing environmental condition.