2000 ve 2001 yıllarında Türkiye'de yaşanan finansal krizlerin kamu maliyesine etkileri ve uygulanan istikrar programları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: METİN YÖRÜK

Danışman: ENGİN CAN

Özet:

ÖZ Son yıllarda küreselleşme ile birlikte sermaye hareketlerinin serbestleştirildiği yükselen piyasalarda yaşanan finansal krizler, birçok araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucu ulaşılan bulgular; özellikle 1990’larla birlikte gelişmekte olan ülkelere yönelen geniş hacimli kısa vadeli sermayenin, ulusal paranın değişim hadlerinde yarattığı belirsizlikler nedeniyle piyasaları giderek daha çok spekülatif saldırılara açık hale getirdiğini göstermektedir. Çalışmanın temel amacı; gelişmekte olan ekonomilerde yaşanan finansal krizlerin söz konusu ülkeye yönelen ve yatırıma dönüşmeyen nitelikteki kısa vadeli sermaye hareketleri ile olan bağlantısını ve finansal krizlerin kamu maliyesi üzerinde yarattığı olumsuz etkileri göstermektir. Bu çerçevede, inceleme konusu olarak Türkiye’de yaşanan Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizleri irdelenmiş ve “finansal krizler kamu maliyesini ne yönde etkiler?” sorusunun yanıtına ulaşılmaya çalışılmıştır. Krizler öncesi ve sonrası ekonomik durum sayısal verilerle sunulmuş; kamu maliyesinin işlevlerindeki aksamalar, dışa bağımlı politikaların artışı ve güven bunalımının finansal krizlerle ilişkisinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, mevcut problemlerin krize dönüşmesini engelleyecek mekanizmaların oluşturulması ve kriz koşullarının oluşmasına kaynaklık eden yapısal problemlerin ortadan kaldırılması gibi önlemlerin önemi vurgulanmıştır. ABSTRACT In recent years; financial crises, occured in emerging markets with intensified financial liberalisation have consitituted a great many of investigations. According to the findings conducted over financial crises; especially with 1990s, huge amount of short-term capital inflows directing to devoloping countries have gradually made them far more indefensible to speculative attacks causing ambigousness on national currency’s exchange limits. Fundamentally, this study is to explain whether there is a relationship between short-term capital inflows, particularly non-investment attributed, with increasingly frequent and severe financial crises resulted from massive liberalisation movement chiefly, their adverse effects on public finance. In this framework; November, 2000 and February, 2001 Turkish financial crises have been chosen as investigation subjects and tried to achieve the answer of “how bad do financial crises effect on public finance?” question. Macroeconomic outputs have been given belong to that period both ante and latter of the crises by this way tried to prove the high correlation between financial crises and the breakdown on public finance functions, the raised foreign-dependent government policies and crisis of confidence, incidentally, attained. In conclusion, it’s important to stress that the forming mechanizm capable of being obviated existing problems that potential to creat crisis and abrogation scructurel ones.