Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET KADİR ÖCAL
Danışman: Meral Balcı
Özet:
Günümüz itibariyle Afrika Kıtası, Asya Kıtası ile birlikte 21.Yüzyıl’ın en büyük atılımını gerçekleştiren bölgelerini barındırmaktadır. 2017 yılı rakamlarına göre yıllık ticaret hacmi 6,36 Trilyon Amerikan Doları olan Afrika’da, Sahraaltı Afrika’sının ticaret hacmi 2018 rakamlarına göre 1,69 Trilyon Amerikan Doları’na yükselmiştir.
Bu çalışma, Afrika kıtasının potansiyeli ve yakın gelecekte ulaşılması beklenen uluslararası politik ekonomi bağlamındaki stratejik konumunun Türkiye tarafından nasıl pozitif olarak değerlendirilebileceği üzerine fikirler verirken, Sahraaltı Afrika ile ilgili ekonomik ve sosyal güncel bilgiler sunarak özgün düşüncelerin oluşmasını tetiklemeyi amaçlamaktadır.
Afrika kıtasının tarihsel ve ekonomik geçmişi göz önüne alınarak bir değerlendirme yapıldığında, Avrupa ve Amerikalıların koloni yönetimleri oluşturduğu Afrika kıtası birçok açıdan gelişime ayak uyduramamış ve diğer kıtalardan, gelişmişlik düzeyi bakımından geri kalmıştır. Ancak, Dünya ekonomilerinin kendini tekrar eden bir çıkmaza sürüklendiği günümüzde, Afrika kıtasının bakir yapısı dinamik nüfusuyla birleşince, Afrika yatırımcılar için büyük avantajları olan bir pazara dönüşmektedir. Dolayısıyla, altyapı yatırımları başta olmak üzere, Afrika kıtasının yatırımlara ihtiyaç duyması başta Çin ve bütün gelişmiş ekonomilerin Afrika’da yatırım yapmasına neden olmaktadır. Afrika’ya yapılan ve yapılacak olan yatırımlar yabancı sermaye ve direkt yatırım (foreign direct investment) özelliği taşırken bu yatırımlar karşısında Afrika ülkelerinin borçlanması ve bu büyük borçların ödenmesinin kolay olmayacağı öngörülmektedir(Angola örneğinde olduğu gibi). Bu bağlamda, kıtanın ihtiyacı olan projelerin gerçekleştirilmesi bakımından itici güç haline gelen Kuşak ve Yolİnisiyatifi kapsamındaki projeler ve yatırımlar konu olarak seçilmiştir. Devam eden projeleri de kapsayan güncel bir çalışma olmasını amaçladığım bu çalışma, konu ve kapsam bakımından lüteratürde fazla bulunmayan öğelere sahip olacaktır. Örneğin; günümüz koşulları göz önüne alınarak gerçekleştirilmekte olan bu projelerin, hedeflenen bölgelere getireceği refah ile ilgili gelecek perspektifi çizecektir. Bu itibarla, bu çalışmanın özgünlüğü asıl değeri haline gelecektir. Kuşak ve Yolİnisiyatifinin Sahraaltı Afrika’da bulunan liman ve ulaşım projeleri üzerinden değerlendirilmesi üzerine literatürde kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, güncel bilgileri içeren ve özellikle Türkçe kaynak arayan okuyucuların başvurabileceği bir araştırma ortaya çıkarmaktır.