2001 krizi sonrası TC Ziraat Bankası ve T. Halk Bankasında yapılan yeniden yapılanma çalışmaları


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bülent Günceler

Danışman: TİĞİNÇE OKTAR

Özet:

Türkiyenin yaşadığı en büyük kriz olan Şubat 2001 Ekonomik Krizinde en büyük darbeyi alan kurumlardan biri de Kamu Bankacılık Sistemi olmuştur. Geçmiş yıllardan 2000’li yıllara gelirken çeşitli siyasi müdahalelerin yarattığı bozuk mali bünyeleri, krizin şiddetli etkileri nedeniyle bankaları iyice sarsmış, onları batma noktasına getirmiştir. Krizin yatışmaya başlayıp ekonominin kendine gelmesi süreci sırasında Hükümet IMF ile yaptığı Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’nda öncelikli hedeflerin arasına “Kamu Bankalarının Yeniden Yapılandırılması” alınmıştır. Bu durumda yapılması gereken : bir dizi yasal düzenlemeler sonrasında, bankaların faaliyet ve organizasyonlarında çok ciddi değişiklik ve iyileştirmeler yapılması olacaktı. Gerek mali bünyelerinin bozukluğunun giderilmesi, gerekse yönetim usul ve prensiplerinin tamamen yeni bir yapıya kavuşturulması gerektiği için, banka yönetimlerine siyasi kanattan bağımsız profesyonel bankacılardan oluşan, icracı kadroların atanması gerekiyordu. Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu, bu misyondan hareketle göreve başlamış ve 2 yıllık bir süre içerisinde görevin birinci safhasını başarıyla tamamlamıştır. Bankaların dört bir yanında yapılan iyileştirme ve yeniden yapılandırma faaliyetleri kısa zamanda sonuçlarını göstermeye başlamış, bankalar gerek mali bünyeleri açısından sağlam bir konuma gelmiş, gerekse organizasyon ve yönetim açısından çağdaş bir kimliğe kavuşmuşlardır. Bu çalışmada 2000’li yıllara gelene kadar yanlış ve siyasi amaçları yerine getirmek üzere yönetilen ve teknik olarak iflas durumuna gelen kamu bankalarının kararlı bir şekilde yeniden yapılandırıldığı takdirde, çarpıklıkların giderilerek toparlanmasında önemli bir etken olduğu gösterilmeye çalışılmıştır. 2001 yılında yaşanan bir siyasi olumsuzluk etkisiyle patlak veren kriz sonrası yapılan yeniden yapılandırma çalışmalarında, ekonominin tekrar toparlanmasında kamu bankalarının iyileştirilmesinin çok önemli bir rolü olmuştur. Anahtar Kelimeler : Kamu bankalarında Yeniden Yapılandırma, 2001 Ekonomik Krizi Sonrası Kamu Bankaları, Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı, Görev Zararları, 2001 Krizinin Kamu Bankalarına Etkisi, Ziraat Bankasında Yeniden Yapılandırma, Halk Bankasında Yeniden Yapılandırma, Emlak Bankasının Tasfiyesi, 4603 Sayılı Kanun ABSTRACT During the biggest economical crisis happened in Turkey at February 2001, state owned banks received the biggest hit from the turbulance. As the country was approaching to the new millennium, these banks were technically bankrupt due to many political influances to these banks’ activities. As the crisis slowed down and the government of Turkey made a stand-by agreement with IMF, one of the priorities was identified as re-structuring of state banks within the framework of “ Transition to Stronger Economy “ Program. In respect to this target there were many necessary arrangements, reorganization and reformation activities to be made in order to bring these institutions back to normal life. Ultimate target was transforming these banks into a stage for offering to privatization. For this purpose it was decided to appoint an “independent management” to the banks who were selected from experienced professional bankers. Joint Management of Public Banks commenced their activities by the target of this mission. The results achieved very rapidly and the first phase of the program was finished with success. The results of the program was also very important for the other targets of the restructuring process of the Turkish Economy and this achievement provided significant help to the program. My thesis is supporting the idea that “success story” can always be achieved, during a re-structuring phase, if you focus on the issues in a solution oriented manner while keeping the banks stay independent and moving the hands of politicians away from these banks, it is unavoidable to receive good results under these conditions. Key words : Restructuring of Public Banks, 2001 Economical Crisis in Turkey, New Structure in Ziraat Bank, Public Banks after 2001 Economical Crysis, Transition to Stronger Economy, Public Financing Loss, Liquidation of Emlakbank