Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurulma sürecinde Haydar Aliyev ve fikirleri (1993–2003)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEHER YILDIZ

Danışman: Okan Yeşilot

Özet:

SSCB’nin dağılması her ne kadar beklenen bir gelişme olsa da hem dünya hem de birlik cumhuriyetleri dağılmaya hazırlıksız yakalanmıştı. Birlik cumhuriyetlerinden olan Azerbaycan’da da süreç oldukça zorlu geçmişti. Bağımsızlık döneminde Haydar Aliyev’e kadar geçen dönemde Azerbaycan’da pek çok gelişme yaşanmıştır. Bu karışık dönemde ülke iç savaşın eşiğine gelmiş ve Ermeniler Azerbaycan topraklarını ele geçirerek ilerlemeye devam etmişlerdir. Deneyimli bir politikacı olan Aliyev, halkın ve iktidarın talebiyle Bakü’ye gelmiş, ardından devlet başkanı seçilmiştir. Aliyev dönemi, Azerbaycan için birçok gelişmenin yaşandığı bir dönem olmuştur. Öncelikle iç savaş engellenerek, Ermenilerle ateşkes yapılmıştır. Deneyimli bir politikacı olan Aliyev, SSCB dönemindeki iktidarı ve komünist geçmişi nedeniyle merak edilen bir isimdir. Bu çalışmanın amacı; Aliyev’in hayatını ve fikirlerini kendi konuşmalarına dayanarak açıklamaktır. Aliyev’in çeşitli törenlerde, basın toplantılarında vs. yaptığı konuşmalar incelenerek Türk Dünyası, Türkiye, İslam vb. başlıklar altında toplanmış ve incelenmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Haydar Aliyev, Azerbaycan, Ermeni Sorunu, Türk Dünyası, Karabağ, Hazar, Türkiye ABSTRACT Eventhough the dissolution of the USSR is an expected development, both the world and republics in the union have been caught unprepared to the dissolution. In Azerbaijan, one of the republics of the Union, the process was also quite challenging. Many events took place in Azerbaijan during the period of independence until the time of Haydar Aliyev. In this chaotic period, the country came on the edge of civil war, and the Armenians continued to conquer Azerbaijani lands. Aliyev, an experienced politician, came to Baku with the request of his people and government, and was elected as president. The Aliyev period has been a period of many developments for Azerbaijan. First of all, civil war was prevented and a truce was held with the Armenians. Aliyev, an experienced politician, is a wondered person because of his governance in the USSR period and his past as a communist. The purpose of this study is to explain Aliyev's life and ideas based on his own talks. Speeches of Aliyev in various ceremonies and at press conferences, etc. were collected under the headings like The Turkish world, Turkey, Islam,  and tried to be examined. Key words: Haydar Aliyev, Azerbaijan, Armenian Question, Turkish World, Karabakh, Hazar, Turkey