Türkiye Basketbol Erkekler 1. Ligi'nde (Beko Basketbol Ligi) görev yapan antrenörlerin algılanan liderlik özellikleri ile gerçekte var olan liderlik özelliklerinin incelenmesi ve yeni bir model önerisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Spor Yöneticiliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TOLGA BAŞER

Danışman: TURGAY BİÇER

Özet:

Her toplumda, iş hayatında ve günümüzde her alanda karşımıza çıkan liderlik kavramı, spor dünyasında da antrenörlük olarak anılmakta ve en çok üzerinde durulan konulardan biri olmaktadır. Antrenörün sorumluluğu, sporcularını takım oyunu çerçevesinde, ortak amaçlar çerçevesinde birleştirebilmek, onları yönlendirmek, motivasyonlarını sağlamak, esin kaynağı olabilmek ve en önemlisi etkileyebilmek gibi bir liderde olması gereken birçok görev ve yetkiyi barındırmaktadır. Bu sorumluluk çerçevesinde, antrenörün sergilediği, sergileyiciği davranışların tespit edilmesi, bu davranışların, sporcularla olan ilişkisinde ne derece önemli olduğunun ortaya konması ve dolayısıyla izleyicisi konumunda olan sporcular tarafından bu davranışların nasıl algılandığının analiz edilmesi önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye Basketbol Erkekler 1. Ligi’nde (Beko Basketbol Ligi) görev yapan sporcuların, antrenörleri ile ilgili algıladıkları liderlik davranışlarının ve antrenörlerin gerçek liderlik davranışlarının belirlenmesi ve bu algılanan ve gerçek durum ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda, sporda liderlik ölçeğinden yararlanılarak, hem antrenör hem de sporculara uygulanmak üzere iki ayrı anket formu hazırlanarak, anket neticesinde toplanan veriler ışığında, sporcuların algıları ile antrenörlerin gerçek davranışlarının birbirleriyle ilişkisi kurulmuş ve bir karşılaştırma yapma yoluna gidilmiştir. Bununla birlikte sporcu anketinde yer verilen tercih edilen liderlik davranışları da algı, gerçek davranış ilişkisini desteklemesi açısından değerlendirmeye alınmıştır. Ayrıca, sporculara yöneltilmiş olan yaş, eğitim durumu ve profesyonel sporculuk süresine göre de liderliğe ilişkin algıların farklılık gösterip göstermediği de sorgulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, sadece eğitim tipi lidere ilişkin olarak sporcu algısı ve antrenörün gerçek davranışı arasında bir ilişki bulunmuş, yaş, eğitim durumuna göre sporcu algısının farklılık göstermediği gözlemlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Antrenör, Basketbol, Lider, Liderlik Davranışları SUMMARY In every society, the concept of the leadership is placed in every part of our daily life. Nevertheless, in sports business, the same concept is mentioned as a coach and everybody gives more importance to this situation. The responsibility of the coach is to gather his/her players around the same goals and also motivating them in a team concept. Moreover, the coaches have to be a correct model to his/her players as a leader. Because of this, the behaviors of the coaches and the relationships with his/her players are to be fixed by the researchers and have to be analyzed to determine the players’s needs as followers. The aim of this research is to analyze the players’s perception of their coaches as a leader and also to determine the real situation in Turkish Men’s Basketball 1st League (Beko Basketball League). According to this aim, we utilized from Leadership Scale for Sports and we prepared two surveys to give both players and coaches. After applying that, we searched the relationship between the perception of the players and the real situation. Furthermore, we searched the players’s perception according to their age, education level and the time of their professional life to determine that there is a difference or not. As a result, we reached only a relationship between perception of the players’ and the real situation in educational style leadership. Finally, we determined that there is no difference between the perception of the players’ and their age and educational level. Key Words: Coach, Basketball, Leader, Leadership Behaviors