Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NEBİ MEHDİYEV
Danışman: ALİ DURUSOY
Özet:“Çağdaş Din Felsefesinde Epistemolojik Yaklaşımlar ve Tanrı İnancının Rasyonelliği” adlı bu çalışmamızda, dinî konuların belirli bir felsefî tutumun etkisinde olmaktan ziyade çoğulcu ve eleştirel bir zeminde ele alınışı olarak nitelendirdiğimiz çağdaş din felsefesindeki epistemolojik yaklaşımların mahiyeti ve sınırlarının yanı sıra bu yaklaşımların bir anlamda meta-epistemik bir çözümlemesini sunmak suretiyle Tanrı inancının rasyonelliği sorusunun ne anlama geldiği ve ne şekilde yanıtlanabileceği gibi problemleri ele aldık. Dinî epistemolojiye giriş niteliği taşıyan birinci bölümde, her birini ayrı bir kısım şeklinde incelediğimiz ateistik meydan okuma ve buna karşılık geliştirilen teistik cevaplardan hareketle bir dinî epistemoloji modeli oluşturmayı denedik. İkinci bölümde, önce rasyonellik kavramı ve içeriğini, ardından da ateistik meydan okumaya karşı geliştirilen teistik cevapların söz konusu kavramla ilişkisini tartıştık. Büyük ölçüde betimsel bir görünüm arz eden çalışmamızın her iki ana bölümünün sonunda kendi kanaatlerimizi belirginleştirmek için “Değerlendirme” adlı kısımlar ekledik. Sonuç bölümünde ise, dinî epistemoloji modelimizde yer alan epistemolojik yaklaşımlar ve bu yaklaşımların rasyonellik nosyonuyla ilişkisine dair çözümlemelerimizden hareketle Tanrı inancının rasyonel olduğu ve fakat bu rasyonelliğin ancak teistik delilcilik çerçevesinde ortaya konulabilen kişi-merkezli argümanlarla mümkün olduğu şeklinde bir yargıya ulaştık. SUMMARY In “Epistemological Approaches in Contemporary Philosophy of Religion and the Rationality of Belief in God,” I refrained from approaching religious topics from the viewpoint of a definite philosophical perspective and first explored the essence of the epistemological approaches in contemporary philosophy of religion, which may be described as pluralistic and critical. I discussed the meaning of the question whether belief in God is rational and how it can be answered by constructing a meta-epistemic analysis of the epistemological approaches in contemporary philosophy of religion. In the first chapter, which is a kind of introduction to the religious epistemology, I attempted to construct a model of religious epistemology via examining the atheistic challenge and the theistic responds to it. In the second chapter, I examined first the concept of rationality and then the relation of the theistic responses countering the atheisitc challenge to the concept of rationality. At the end of the two chapters of this work, which appears descriptive as a whole, I added a section, “Remarks,” to clarify my position. In the conclusion, based on the epistemological approaches included in my model of religious epistemology and my analyses regarding their relation to rationality, I argued that belief in God is rational but its rationality can be explained through person-related arguments that can be established with a theistic evidentialist perspective.