Prenatal dönemden itibaren farklı konsantrasyonlarda kronik olarak sistemik fluorid verilen sıçanların diş ve beyin dokularının histolojik yöntemlerle incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Şirin Güner

Özet:

Tez Adı: Prenatal dönemden itibaren farklı konsantrasyonlarda kronik olarak sistemik fluorid verilen sıçanların diş ve beyin dokularının histolojik yöntemlerle incelenmesi Bu çalışmanın amacı prenatal dönemden itibaren değişik konsantrasyonlarda sistemik fluorid (F) verilen sıçanlarda; fluoridin sürmüş ve sürmekte olan diş dokuları üzerindeki toksik etkilerinin incelenmesi ve santral sinir sistemi hücrelerinde F varlığında meydana gelen nörotoksik etkilerin araştırılmasıdır. Bu amaçla 3 gruba ayrılan dişi sıçanlara gebelik öncesi dönemden itibaren içme suyu ile 0, 30 ve 100 ppm F dozları verilmiştir. Kontrol, 30 ppm ve 100 ppm F grubunda doğan toplam 21 sıçan, postnatal 2. gün beyin dokularının incelenmesi için sakrifiye edilmiştir. 63 adet erkek sıçana ise aynı protokolde içme suyu verilerek sıçanlar 1, 3 ve 5 ay takip edilmiştir. Sıçanlara ait kesici dişler stereomikroskop görüntüleri üzerinden modifiye rodent enamel fluorozis (MREF) indekse göre skorlanmıştır. Aynı zamanda kesici dişlerin ışık mikroskobu ve taramalı elektron mikroskobunda (SEM) histolojik incelemeleri yapılmıştır. Beyin dokuları ise morfolojik ve immünhistokimyasal olarak değerlendirilmiştir. Maksiller ve mandibular dişlerde içme suyu F değerleri arttıkça MREF indeks skorlarının anlamlı derecede arttığı gözlenmiştir. SEM değerlendirmesinde 100 ppm grubunda 1. ayda mine çubuklarının inceldiği görülmüştür. 5. ayda ise mine çubukları arasındaki mesafenin oldukça arttığı ve büyük demineralize alanların meydana geldiği izlenmiştir. Histolojik incelemede mine matriks dış yüzeyinde düzensizlik ve özellikle 100 ppm F grubunda ameloblastların sekresyon (veya distal) bölgelerinde kist benzeri oluşumlar görülmüştür. Beyin dokularının incelenmesinde 2 günlük sıçanlarda CAT immünreaktivitesi, glial ve nöron hücrelerinde F miktarı arttıkça istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artmıştır. 100 ppm F grubunda, hipokampus, serebellum ve serebrum bölgelerinde kontrol grubundan farklı olarak nöronlarda morfolojik değişiklikler izlenmiştir. Sonuç olarak, F varlığında hem sert ve hem de yumuşak dokularda hücresel değişiklikler görülmektedir. Çalışmamız, sistemik alınan fluoridin amelogenezis mekanizmasının daha iyi aydınlatılması ve aynı zamanda yumuşak dokular üzerindeki daha az bilinen olası etkilerinin araştırılması için önemli bir kaynak oluşturmaktadır. Anahtar sözcükler: Dental fluorozis, amelogenezis, sıçan, beyin, oksidatif stres Histological Evaluation of Teeth and Brain Tissues of Rats Exposed to Different Chronic Fluoride Doses Prenatally and Postnatally. The aim of this study was to evaluate histologically the incisor teeth and brain tissues of rats that received chronic fluoride (F) doses pre and postnatally. In this study female rats received 0, 30 and 100 ppm F ad libitum in drinking water, throughout the gestation and nursing periods. Twenty one male newborn pups were sacrificed on the 2nd day, 63 male offsprings received the same water regimens as mothers after weaning and followed up for 1, 3 and 5 months. Upper and lower incisors were collected from each group and all teeth were analysed by stereomicroscope. All teeth were scored by three blinded examiners using a rodent enamel fluorosis index modified from a previous study of Leite et al. The hemimandibles of the rats were collected and were submitted to light microscopy analysis. Maxillar incisors were analyzed by scanning electron microscopy (SEM). Brain samples were evaluated morphologically and immunohistochemically. All animals from the F groups presented enamel fluorosis with various degrees of defects ranged from repeated pigmented and white bands to a number of discontinuities within pigmented bands in the labial surface of maxillary and mandibular incisors. The increase in the dental fluorosis scores from the F treatment groups were statistically significant. Light microscopic analysis showed cyst like lesions under transitional secretory stage ameloblasts in 100 ppm F group. SEM images demostrated that enamel rods in 100 F group were smaller, interrod substance was wider and disorganized comparing to control groups. Although not statistically significant, the SOD immunoreactivity was increased in all F groups. The CAT immunoreactivity in 2 day old pups were statistically significant in 100 ppm F group. This was also seen in 30 and 100 ppm F groups after 1, 3 and 5 months. In conclusion at the doses administered in this study prolonged exposure to F in drinking water affected adversely hard tissues formation on developing teeth and neurotoxic effects were seen in rat brain tissues. Key Words: Dental fluorosis, amelogenesis, rat, brain, oxidative stress.