Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HACER CON EROL
Danışman: ŞULE ALPAR
Özet:Araştırma, kanser tanısı konmuş ve kemoterapi alan onkoloji hastalarının algıladıkları stresin umutla ilişkisini incelemek için tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırma, Marmara Üniversitesi Gül Genç Onkoloji Merkezi’nde ayaktan kemoterapi tedavisi alan 180 hasta ile yapıldı. Seçilen 180 olgunun, %33.3’ü (60) meme kanseri, %33.3’ü (60) akciğer kanseri ve %33.3’ü (60) kolorektal kanserlidir. Olguların %53.9’u (97) kadın, %46.1’i (83) erkektir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik ve hastalığa ilişkin özellikleri içeren genel bilgi formu, stres düzeylerini ölçmek amacıyla “Algılanan Stres Ölçeği” ve bireylerin umut düzeylerini belirlemek amacıyla “Herth Umut Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 11.5 windows programı ile yapılmıştır. Verilerin değerlendirmesinde Korelasyon testi, Çoklu Regresyon, Çok Yönlü Varyans Analizi (MANOVA) ve Bonforroni testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin Algılanan Stres Puan ortalaması 50 puan üzerinden 29.27±5.88, Umut puan ortalaması 90 puan üzerinden 70.63±12.84 olarak bulunmuştur. Hastaların algılanan stres düzeyini yaş, meslek, eğitim durumu ve yaşama durumu etkilediği belirlenmiştir (p<0.05). Bireylerin umut düzeylerini ise teşhis süresi, meslek, eğitim durumu, sürekli yaşanılan yer, medeni durum, ve ailesinde kanser hastası olup olmama durumunun etkilediği saptanmıştır (p<0.05). Bireylerin algılanan stres düzeyi ve umut düzeyleri arasında istatistiksel olarak negatif yönde anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0.01). Bu sonuçlara göre, kemoterapi alan hastalarda umudun yüksek olması algılanan stresi azaltmaktadır. Çalışma bulgularına dayanarak kemoterapi alan kanser hastalarına yaklaşımda algılanan stres ile umudu etkileyen faktörlerin göz önünde bulundurulması, hastaların psiko-sosyal açıdan değerlendirilerek umut düzeylerini yükseltecek girişimlerin yapılması önerilmiştir. Anahtar kelimeler: Kanser, kemoterapi, algılanan stres, umut. SUMMARY THE RELATIONSHIP OF PERCEIVED STRESS WITH HOPE IN PATIENTS TAKING CHEMOTHERAPY The search has been made to investigate the relation among perceived stress and hope of oncology patients who were diagnosed as cancer and have been taking chemotherapy treatment. The survey was made over 180 outpatients who had been taking chemotherapy treatment at Marmara University Gül Genç Oncology Center. The selected 180 facts were consisting of 33.3% (60) breast cancer, 33.3% (60) lung cancer, 33.3% (60) colorectal cancer. While 53.9% (97) of the facts were women, 46.1% (83) were men. As a means of data collection, “The general information form” including sosyodemografic and the disease characteristics, which was prepared by investigator, “The Perceived Stress Scale (PSS)” to measure the stress level, “Hearth Hope Scale” to determine the hope level of persons was used. The analyses of dates were made by using the SPSS 11.5 Windows program. Correlation test, The Multiple regression, Multivariate analysis of variance (MANOVA), Banforroni tests were used to evaluate the dates. The average score of perceived stress over persons inquired was 29.27+5.88 over 50 score and the average hope score was 70.63+12.84 over 90 score. The age, occupation, educational level and living state were found to affect the perceived stress of patients (p<0.05). The diagnosis period, occupation, educational level, residing, marital status, existence or nonexistence of cancer patients at their families were determined to effect the hope levels of persons, too (p<0.05). The meaningful statistical relationship among perceived stress and hope level of persons was seen negatively (p<0.01). According to these results, high hope level at patients taking chemotherapy decreases the perceived stress. Based on study findings, the approaches with cancer patients taking chemotherapy, one of which is that the factors affecting perceived stress and hope should be taken into consideration, the other is that attempt which would increase hope level of persons by considering the patients in a psychosocial way, were proposed. Key words: Cancer, chemotherapy, perceived stress, hope.