Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zehra Tokcan
Danışman: BİLAL BAŞ
Özet:Hesychasm, Ortodoks Kilise geleneğinde Tanrı’yı temaşa etmek için belli bir oturuş pozisyonuyla dua eden ve bunun neticesinde Tanrı’yla birleştiklerini iddia eden mistik bir gelenektir. Tarihi dördüncü yüzyıla kadar uzanan Hesychasm, on birinci yüzyıla kadar Tanrı’yı bilmek için asketik bir hayatı benimseyen keşişlerin dünyevi endişelerden kaçınarak içlerinde yakalamaları gereken huzur ve sükunet olarak anlaşılmıştır. On birinci yüzyılda Symeon the New Theologian (ö. 1022) ve Nikiphoros the Monk’la (ö. 1300’den önce) birlikte Tanrı’nın bir ışık olarak tecrübe edildiği bir dua geleneğine dönüşen Hesychasm, Gregory Sinai (ö. 1346) ile birlikte özellikle Athos Dağı ve Balkanlarda yaygınlık kazanmıştır. Gregory Palamas’ın (ö. 1359) Barlaam’la (ö. 1348) tartışmaları neticesinde Hesychasm, felsefi ve teolojik alt yapısı olan bir inanç sistemine dönüşmüştür. Barlaam’ın Katolik Kilisesi’ne karşı Ortodoks Kilise’nin pozisyonunu savunmak üzere yazdığı tezlerde kullandığı teolojiye Palamas itiraz etmiştir. Çünkü Barlaam’a göre, Tanrı hakkındaki bilgi ancak yarattıkları aracılığıyla ve bilimsel bilgiyle edinilebilirken, Palamas’a göre Tanrı hakkındaki bilgi, Tanrı’nın lütfuyla manevi olarak da edinilebilir. Barlaam’ın, Hesychast keşişleri Tanrı’yı maddi gözleriyle gördüğünü iddia eden Messalianizm ile suçlaması ve keşişlerin dua yöntemiyle dalga geçmesi tartışmayı başka bir boyuta taşımıştır. Palamas, Barlaam’ın suçlamalarına Tanrı’nın zatı ve tecellisi arasında ayrım yaparak karşılık vermiş, Barlaam bu defa Hesychastlar’ı Tanrı’nın birliği bozan düalistler olmakla itham etmiştir. Palamas’ın Barlaam’a karşı hazırladığı ve Athos Dağı’nın keşişlerine imzalattığı The Hagioritic Tome tartışmanın iyice büyümesine sebep olmuştur. Bizans toplumunu on dördüncü yüzyılda oldukça meşgul eden bu tartışma, İmparator III. Andronikos’un (ö. 1341) ölümünden sonra başlayan taht kavgasında Palamas’ın Kantakuzene’yi (ö. 1383) desteklemesiyle siyasallaşmış, Zelotların isyanıyla sosyal bir nitelik kazanmıştır. Bütün hayatı Hesychasm tartışmalarıyla geçen Palamas’ın görüşleri toplanan konsillerle Ortodoks inancına uygun görülmüş, Palamas ölümünden sonra aziz ilan edilmiştir. -------------------- Hesychasm is a mystical tradition within the Orthodox Church; which claims the possibility of deification or seeing the deity through a certain practice of meditation. Although this tradition goes back to early centuries of Christianity, it was Gregory Palamas who gave it a theological and philosophical explanation making it a coherent doctrinal system. The immediate context of this reconstruction came through Palamas’ debates with Barlaam (1290-1348) who argued against the mystical claims of Hesychasm. According to Barlaam the only possible way of attaining the knowledge of God is through scientific knowledge, through God’s creation and human senses. Palamas, on the other hand, argued that knowledge of the Divine might be attained through his grace and through mystical experience.