Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zehra Yılmaz
Danışman: İSMAİL TAŞPINAR
Özet:HİNDUİZM’DE ADİ ŞANKARA’NIN ADVAITA VEDĀNTA DOKTRİNİ VE TEOLOJİK GÖRÜŞLERİ Bu tezde miladi sekizinci yüzyılda yaşayan Adi Şankaraçarya’nın (ö. 820) ortaya koymuş olduğu ve sistematik hale getirdiği Advaita Vedānta doktrini incelenmiştir. Adi Şankaraçarya’nın Advaita Vedānta öğretisi Ortaçağ Hindistanı’nda Hindû kimliğinin korunmasını sağlamış; Hindistan’da özellikle Budizm ve İslam gibi ‘öteki’ dinlere karşı bir set görevi görmüştür. ‘İkisizlik’ anlamına gelen Advaita öğretisi, Mutlak Varlık Brahman ile insanın özü olan Ātman’ın bir ve aynı şeyler olduğunu kabul etmektedir. Ayrıca Advaita öğretisi, kurtuluşun yalnızca jnana (irfan) ile gerçekleşeceğini belirtmektedir. Bu tezin birinci bölümünde Advaita Vedānta doktrinini ortaya koyan mistik filozof teolog Adi Şankaraçarya’nın hayatı ve eserleri incelenmiştir. Bu bağlamda Adi Şankaraçarya’nın doğumu, eğitimi, seyahatleri, otantik olan ve olmayan eserleri aktarılmaya çalışılmıştır. Tezin ikinci bölümünde Adi Şankaraçarya’nın öğretisini ortaya koyarken kullanmış olduğu kaynaklar ele alınmış ve eserlerini yazarken kullanmış olduğu metodoloji incelenmiştir. Temel doktrinlerin değerlendirildiği tezin üçüncü bölümünde ise Advaita Vedānta doktrini çerçevesinde Brahman (Mutlak Varlık), Ātman (insan), maya (illüzyon) ve mokşa (kurtuluş) kavramları ele alınmıştır. Tezin dördüncü bölümünde Adi Şankaraçarya’nın kurmuş olduğu manastırlara değinilmiş ve Şankaraçarya sonrası ortaya çıkan Advaitacı ekollerin öne çıkan temsilcileri ve eserleri incelenmiştir. Tezin son bölümünde ise, Hint metafiziği ile İslam mistisizmi arasında benzer noktalara değinilmiştir. Böylece Advaita Vedānta öğretisinin ‘varlığın birliği’ düşüncesini nasıl ortaya koyduğu ve diğer düşünceleri nasıl etkilediği değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler : Adi Şankaraçarya, Advaita Vedānta, Brahman, Saguna, Nirguna, Ātman, Jivatman, Paramatman, Maya, Mokşa ABSTRACT ADVAITA VEDĀNTA DOCTRIN OF ADI SHANKARA IN HINDUISM AND HIS THEOLOGICAL VIEWS The present thesis analyses the doctrine of Advaita Vedanta which was theorised and systematised by Adi Shankaracharya who lived in 8th Century. Adi Shankaracharya’s Advaita Vedanta doctrine has enabled Indian identity to be preserved in the medieval India. It has acted as a barrier against the “other” religions such as Islam and Buddhism. Advaita Vedanta doctrine meaning ‘non-duality’ accepts that Absolute Being Brahman and Atman which is essence of human are one and the same thing. Besides, the doctrine of Advaita indicates that the salvation would only be possible through the way of jnana (wisdom). In the first chapter, life and works of mystic philosopher theologian Adi Shankaracharya who theorised the doctrine of Advaita Vedanta has been analysed. In this context, Adi Shankaracharya’s birth, education life, journeys, authentic and non-authentic works have been tried to cite. In the second chapter, sources used by Adi Shankaracharya to theorise his doctrine have been studied and his methodology of writing has been examined. The third chapter dedicated to basic doctrines, in which the concepts of Brahman (Absolute Being), Atman (human), maya (illusion) and moksha (salvation) have been handled within the frame of Advaita Vedānta doctrine. The monasteries established by Adi Sankaracharya have been mentioned in the fourth chapter and representatives of post-Shankaracharya ecoles of Advaita and their works have also been examined. And in the last chapter, the similarities between Indian metaphysics and Islamic mysticism have been mentioned. In this way, Advaita Vedanta’s way of revealing the “Unity of Existence” and its effects on other thoughts have been introduced. Keywords : Adi Shankaracharya, Advaita Vedānta, Brahman, Saguna, Nirguna, Ātman, Jivatman, Paramatman, Maya, Moksha