Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Sermaye Piyasası ve Borsa Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET TUĞBERK ÇİTİLCİ
Danışman: Jale Oran
Özet:PİYASA PROFESYONELLERİNİN YATIRIM KARARLARINDAKİ DAVRANIŞ BOYUTU: BİR ARAŞTIRMA Davranışçı finans, homo economicus’un risk ve belirsizlik altında karar alma ve karar alırken yaptığı yanlılık ve hataları psikoloji, sosyoloji, antropoloji ve diğer bilim dallarıyla entegrasyon oluşturarak inceleyen finans disiplinidir. Çalışmada, piyasada yatırım sürecinde karar alıcı konumundaki piyasa profesyonellerinin (Analist, Fon Yöneticisi, Portföy Yöneticisi, Uluslararası Piyasalar Satış ve İşlemci, Stratejist ve Ekonomist) hangi somut kriterlere göre yatırım yaptıkları ve davranış boyutunun ne ölçüde karar mekanizmalarını etkilediği davranışçı finans bağlamında 5’li likert tutum ölçeği şeklinde hazırlanmış anket ile incelenmiştir. Çalışmanın araştırma bölümü Hirshleifer’in kendini yanıltma sınıflandırmasını referans almıştır. Bu ana madde altında yer alan 7 yanlılık ve hata alt maddeleri 5’li likert tutum ölçeği kullanılarak test edilmiştir. Yapılan ölçek geliştirme çalışması ile piyasa profesyonellerinin incelenmesi davranışçı finans literatürü açısından ilk çalışmalardan biri olmuştur. Piyasa profesyonellerinde; aşırı güven, kendine atfetme, kendini doğrulatma, aşırı iyimserlik, bilgi ve kontrol yanılsaması ile öngörü yanılgısı yanlılıkları görülmüştür. Bilişsel çelişki ve muhafazakarlık görülmemiştir. Araştırmada, 7 alt madde faktör analizi ile test edilmiştir. Aşırı güven, kendine atfetme, kendini doğrulatma, öngörü yanılgısı, bilişsel çelişki ve muhafazakarlık maddeleri faktör analizi sonucunda tek faktör altında toplanmıştır. Aşırı iyimserlik, kontrol yanılgısı ve bilgi yanılgısı yanlılığı 2 faktör altında toplanmıştır. Birinci faktör olarak aşırı iyimserlik, ikinci faktör olarak da kontrol yanılgısı, bilgi yanılgısı yanlılığı olarak ayrılmıştır. Anahtar Kelimeler: Davranışçı finans, yanlılık ve hata, likert tutum ölçeği, ölçek geliştirme, faktör analizi. ABSTRACT BEHAVIOUR DIMENSION OF MARKET PROFESSIONAL’S INVESTMENT DECISIONS: RESEARCH Behavioral finance is a finance dicipline which examines homo economicus’s decision making under risk & uncertainty and biases during decision making with integration of psychology, sociology, anthropology and other sciences. In this study, market professionals (Analyst, Fund Managers, Portfolio Managers, ICM Sales and Traders, Strategist and Economist) during investment process as a role of decision maker which concrete criterias and how behavior dimension effect decision mechanism in the context of behavioral finance examined with 5 likert scale based survey. Research part of this study referenced by Hirshleifer’s self deception classification. 7 bias sub topics under this main topic was analyzed by 5 likert scale. Within scale development examination of market professionals is one of the first studies in the context of behavioral finance literature. Overconfidence bias, self attribuation bias, confirmation bias, overoptimism bias, illusion of knowledge bias, illusion of control bias and hindsight bias were seen. Cognitive dissonance and conservatism bias were not seen. In research, 7 sub topics analyzed by factor analysis. Overconfidence bias, self attribuation bias, confirmation bias, hindsight bias, cognitive dissonance and conservatism bias grouped under 1 factor by factor analysis. Overoptimism, illusion of control, illusion of knowledge biases were grouped under 2 factor. The first factor is overoptimism bias and the second factor is illusion of control and illusion of knowledge biases. Key Words: Behavioral finance, bias, likert scale, scale development, factor analysis.