Mesleğe yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FERDİ TEPEBAŞ

Danışman: Kaya Yılmaz

Özet:

İÇİNDEKİLER Sayfa No: ÖNSÖZ i İÇİNDEKİLER iii TABLOLAR DİZİNİ vi FOTOĞRAFLAR LİSTESİ viii ix ABSTRACT x BÖLÜM I: GİRİŞ 1 1.1. Problem Durumu 1 1.2. Araştırmanın Amacı 2 1.3. Araştırmanın Önemi 3 1.4. Varsayımlar 3 1.5. Sınırlıklar 4 1.6. Tanımlar 4 1.7. Kısaltmalar 8 Sayfa No: BÖLÜM II: KURAMSAL TEMEL VE İLGİLİ LİTERATÜR 9 2.1. Öğretmenlik Mesleği 9 2.2. Sosyal Bilgiler Eğitimi ve Tarihsel Gelişimi 11 2.3. Sosyal Bilgiler Dersinin Tanımı ve Kapsamı 13 2.4. Sosyal Bilgiler Dersinin Önemi 18 2.5. Sosyal Bilgiler Öğretimi 20 2.6. Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanılan Araç Gereçler 22 2.7.Araştırma Konusu İle İlgili Yapılan Çalışmalar: Alan Yazın Taraması 24 BÖLÜM III: YÖNTEM 33 3.1 Araştırmanın Yöntemi 33 3.2 Katılımcılar 34 3.3 Verilerin Toplanması 36 3.4 Verilerin Çözümlenmesi 38 Sayfa No: BÖLÜM IV: BULGULAR VE YORUM 40 4.1. Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Çalışma Ortamıyla ve Koşullarıyla İlgili Sorunlar 40 4.2. Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Materyal Kullanımıyla İlgili Sorunlar 51 4.3. Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Üniversitede Almış Oldukları Lisans Eğitiminin Yetersizliklerinden Kaynaklanan Sorunlar 55 4.4. Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Meslektaşlarına Ve Okul Yöneticileriyle İlgili Sorunlar 59 4.5. Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğrenci Velileriyle İlgili Sorunlar 63 4.6. Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Hangi Sorunun veya Sorunların Daha Önemli Olduğuyla İlgili Bulgular 66 4.7.Mesleğe Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Şahsıyla ve Mesleki Becerileriyle İlgili Sorunlar 70 Sayfa No: BÖLÜM V: SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER 77 5.1. Sonuç ve Tartışma 77 5.2. Öneriler 82 KAYNAKÇA 87 EKLER 101 FOTOĞRAFLAR 103 MESLEĞE YENİ BAŞLAYAN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada mesleğe yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar incelenmiştir. Araştırma katılımcılarının belirlenmesinde, amaçlı örneklem yöntemi kullanılmış olup, katılımcılar İstanbul ilindeki Milli Eğitim Bakanlığına bağlı, farklı sosyo-ekonomik düzeyleri yansıtan resmî ilköğretim okullarında, mesleğe yeni başlayan 12 sosyal bilgiler öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analiz edilmesinde ise betimsel analiz ve sürekli karşılaştırma yöntemleri kullanılmıştır. Veri analizi sonucu, mesleğe yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin pek çok sorunla ve güçlükle karşılaştıkları görülmüştür. Öğretmenlerin görev yaptıkları okulun bulunduğu sosyal ve fiziki çevreden kaynaklanan problemler, öğrenme ortamında araç-gereç kullanmada ve temin etmede karşılaşılan güçlükler, idareciler, öğretmenler, öğrenciler ve öğrenci velileri ile ilgili çeşitli sorunlar yaşadıkları tespit edilmiş, ayrıca bu sorunların birbirleriyle oldukça ilişkili ve bağımlı olduğu görülmüştür. Son olarak araştırma bulgularına dayalı sonuç, tartışma ve öneriler bölümü sunulmuştur. Buna göre mesleğinde yeni olan sosyal bilgiler öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler, eğitim ve öğretim ortamlarında daha verimli olmalarını engellemektedir. Bu engellerin ortadan kaldırılması için, sağlıklı bir sosyal bilgiler eğitim-öğretiminin yapılması ve mesleğine yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin sorunlarına çözüm getirmek için araştırmalar yapılmalı ve çözüm yolları aranmalıdır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Öğretmenlik, Mesleğe Başlangıç, Eğitsel Sorunlar, Öğretmen Görüşleri. ABSTRACT SOCIAL STUDIES TEACHERS ENCOUNTERED PROBLEMS WHO START A NEW CAREER This study used qualitative research method in order to examine the problems faced by new social studies teachers who start a career. In order to determine research participants the purposeful sampling method was used and the participants depending on Ministry of Education in Istanbul, reflecting different socio-economic levels in state primary schools, consist of 12 social studies teachers who start a new profession. The data was collected through semi-structured interview technique was used. The data obtained from the descriptive analysis and constant comparison to analyze the methods used. Data analysis results noted that social studies teachers encounter many problems and difficulties when they start their profession. The teachers who work at that schools where the social and physical environment resulting from problems, learning environment tools in the use and supply difficulties in the administrators, teachers, students and parents about the various problems that have been identified, as well as the problems with each other very related and dependent is confirmed. Finally, the results based on research findings, discussion and recommendations are presented. Accordingly, the social studies teachers in the profession as they face new challenges, education and training environments are preventing them to be more efficient. In order to eliminate these obstacles, a healthy social science vocational education, to bring the solutions to newly starting social studies teachers’ problems and seek solutions by means of researches should be done. Social studies teachers, who start a newly career, encountered by the problems without becoming their permanent damage can be solved in the beginning. It may be possible to establish close contact with teachers. For this, the Ministry of Education, teachers will be closely involved with the issue may establish a communication mechanism. Key Words: Social Studies, Education, Profession to Start, Educational Issues, Teacher's Comments.