Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hasan Gürer
Danışman: KEMALETTİN KÖROĞLU
Özet:Yeni Assur Krallığı’nın Fırat’ın Batısındaki Yayılma Politikası Orta Assur Krallığı döneminden itibaren Fırat’ın batısı Assur’un ilgisini çeken bir coğrafya olmuştur. Bu dönemde Fırat’ın batısına I. Tiglat-pileser (1114-1076) geçmiştir. Yeni Assur Krallığı döneminde ise II.Aşurnasirpal (883-859) Fırat’ı ilk kez geçmiştir. III. Şalmaneser (858-824) bu bölgeye en az on beş sefer yaparak Fırat’ı en çok geçen Kral olmuştur. Çalıştığımız bölgede ilk kabartma döneminde yaptırılmıştır. Bu çalışmamızda yazılı belgelerin verdiği bilgilerle Fırat’ın batısının Yeni Assur Krallığı için neden önemli olduğu sorgulanmıştır. Çalıştığımız bölgede bu dönemde Geç Hitit Krallıkları bulunmaktadır. Özellikle Geç Hitit Krallıkları üzerinde zaman zaman yağma amaçlı vergiye bağlanan seferler olmuştur. Assur’un bu coğrafyaya ilgisi 8. ve 7. Yüzyıllarda yoğunluk kazanmıştır. Yeni Assur Krallığı, Fırat’ın batısında III. Tiglat-pileser (744-727) öncesi ve sonrası olarak değerlendirebileceğimiz iki farklı politika izlemiştir. III. Tiglat-pileser öncesi dönemde, bu bölgeye yoğun seferler yapılarak vergi ve ganimet alınmıştır. Bu dönemde bölgede kalıcı olmak gibi bir hedef görülmemiştir. III. Tiglat-pileser dönemi ile birlikte bölgede yerleşme amacı başlamış, çeşitli yatırımlar yapılarak eyaletleşme politikası başlamıştır. II. Sargon dönemi ile birlikte bu süreç hızlanmış bölgeye yönetici atanmaya başlanmıştır. Fırat’ın batısında Yeni Assur dönemine tarihlendirilen 11 kadar kabartma ve stel vardır. Assur buluntusu veren 10 yerleşim yeri bulunmaktadır. Kummuh, Kullania, Karkamış, Gurgum, Sa’mal ve Que yönetici atanan Assur eyalet merkezleridir. Anahtar Kelimeler: Yeni Assur, Geç Hitit, Yazılı Kaynaklar, Kabartma, Stel ABSTRACT The Expansion Policy of the Neo-Assyrian Kingdom in the West Euphrates River Basin From the Middle Assyrian period onward the west of the Euphrates river basin attracted the attention of Assyrian kings. During this period king Tiglat-pileser I (1114-1076 BC) campaigned into this region. In the Neo-Assyrian period king Assurnasirpal II (883-859 BC) was the first king to cross the Euphrates River. Shalmaneser III (858-824 BC) known to have crossed the Euphrates River on more than fifteen occasions and he was the first king to carve a relief in this region. This study investigates the importance of Euphrates river basin for the Neo-Assyrian kingdom, according to written evidence. During this period the city-states of Neo-Hittite kingdoms were located in this region. It is known that Assyrian kings made repeated military campaigned against these kingdom in order to obtain booty and tribute, in particular throughout 8th and 7th century BC. It is possible to distinguish two distinctive policy of Neo-Assyrian kings for the west of Euphrates river basin; namely before and after the Tiglat-pileser III reign (744-727 BC). Before the Tiglat-pileser III reign there were repeated military campaign into this region for the booty and tribute. During this period there was no attempt to annex this region. However with Tiglat-pileser III Assyrian aimed to settle in the west of Euphrates basin and made a series of investments and started creating provinces from the conquered lands. The annexation and appointment of new governors into this region continued during the reign of Sargon II (721-705 BC). There are 11 reliefs and stelea from the Neo-Assyrian period in this region. Also there are 10 settlements dated to Neo-Assyrian period. Assyrian king appointed governor to centres such as Kummuh, Kullania, Karkamış, Gurgum, Sa’mal and Que. Key Words: Neo-Assyria, Neo-Hittite, Textual evidence, Reliefs, Stelea