Retinitis pigmentozalı hastalarda görme düzeyi ile optik koherens tomografi ve elektrofizyolojik bulgularının ilişkisinin araştırılması


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ümeyye Taka Aydın

Danışman: ÖZLEM ŞAHİN

Özet:

Amaç: Retinitis pigmentoza (RP) hastalarında merkezi fovea kalınlığı (MFK), subfovea koroid kalınlığı (SFKK), retina sinir lifi tabakası (RSLT) kalınlığı, multifokal elektroretinografi (mfERG) ve flaş görsel uyarılmış yanıtlarını(fGUY) değerlendirmek ve görme keskinliği (GK) ile ilişkisini incelemek. Gereç-Yöntem: Çalışmaya Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi Göz Hastalıkları Retina Birimi’nden takipli 18 yaşından büyük RPtanısı alan 48 hastanın 95 gözü ile yaş ve cinsiyet açısından benzer 37 sağlıklı kişinin 74 gözü dahil edildi. Tüm hastalara oftalmolojik muayene sonrası renkli fundus fotoğrafları çekilmesinitakiben MFK, RSLT, SFKK, fGUY ile mfERG tetkikleri uygulandı.RP hastalarında ortalama MFK, SFKK (merkezi, temporal, nazal), RSLT (ortalama, superior, inferior, temporal ve nazal kadran), mfERG (Santral, parafovea, perifovea,yakın ve orta periferik retinaalanlarınınP1, N1, N2 dalgalarının amplütüd ve latansları) ve fGUY (P2 ve N2 dalgalarının amplütüd ve latansları) tetkiklerin sonuçları değerlendirilerek GK ile aralarındaki ilişki incelendi. Hastalar MFK’larına göre erkenve ileri evre, optik disk solukluğuna göre normal-hafif, hafif-orta ve orta-ağır olarak gruplandırıldu ve alt gruplara uygun olacak şekilde analizleri yapıldı. Bulgular: RP hastalarında ortalama MFK (p=0.002) ile merkezi (p<0.001), temporal (p<0.001) ve nazal (p<0.001) SFKK’da anlamlı incelme mevcuttu. RSLT değerlerinde ise inferior (p=0.002) ve nazal (p=0.037) kadranların kontroller ile karşılaştırıldıklarında hastalarda anlamlı olarak inceldiği gözlendi. GK ile temporal (r=0.212; p=0.039) ve nazal kadrandaki (r=0.252; p=0.014) RSLT değerleri ve ileri evre RP hastalarının MFK’ları (r=-0.311; p=0.48)arasında anlamlı korelasyon bulunmaktaydı. Hastalarının elektrofizyolojik tetkiklerinde; mfERG (Santral, parafovea, perifovea, yakın ve orta periferik retina alanlarınP1, N1, N2 dalgaları) ile fGUY’un (P2 ve N2 dalgaları) amplütüdlerinde azalma ve latanslarında genişleme tespit edildi (p<0.001). GK ile mfERG’ın santral(r=0.516; p=0.003),parafovea(r=0.477; p=0.007, r=0.606; P=0.001), perifovea(r=459; p=0.012), yakın(r=0.429; p=0.036) ve orta periferik (r=0.554; p=0.001) retina alanlarının latanslarındave perifovea (r=0.421; p=0.023) ileorta periferik (r=0.643; p=0.001)retina alanlarının amplütüdlerinde anlamlı korelasyon bulundu. GK ile fGUY’un P2 dalgasının amplütüdü arasında anlamlı korelasyon mevcuttu (r=-0.429; p<0.001). Merkezi Fovea Kalınlığınagöre alt gruplar arasında; erken evre MFK ile mfERG‘ deki (santral retina alanları) latans(r= -0.593; p=0.020)ve amplütüdleri(r=0.632; p=0.012) arasında,ileri evre MFK ile mfERG‘ de parafovea alanındaki N2 dalgasının latansı arasında anlamlı korelasyon tespit edildi (r=-0.762; p=0.028). İleri evre RP‘de fGUY P2 dalgasının latansında istatistiksel olarak anlamlı genişleme mevcuttu (p=0.022). Ancak optik disk solukluğuna göre sınıflandırma ile OKT ve elektrofizyolojik tetkikleriarasında anlamlı fark gözlenmedi(p>0.05) Sonuç: RP hastalarında yapısal olarak MFK, SFKK ve RSLT’nin nazal ile temporal kadranların inceldiği ve fonksiyonel olarak da mfERG ile fGUY’un amplütüdlerinazaldığıve latanslarıngenişlediği görülmüştür. GK’ nın mfERG’nin amplütüd ve latansları, fGUY’un amplütüdleri ve ileri evre hastaların ortalama MFK’ ları ile koreleolduğu gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Retinitis Pigmentoza, Görme Keskinliği, Optik Koherens Tomografi, Multifokal Elektroretinografi, Görsel Uyarılmış Yanıtlar ABSTRACT Objective:To evaluate the central foveal thickness, subfoveal choroidal thickness(SFCT), retinal nerve fiberlayer (RNFL) thickness, multifocal electroretinography (mfERG) and flash visual evoked responses (fVEP)in patients with retinitis pigmentosa (RP) and to analyse the corellation between visual acuity Methods:Thestudy included 95 eyes of 48 patients whoattended to University of Marmara Pendik Training and Research Hospital Department of Ophthalmologyand werediagnosed with RP. All patients were older than 18 years. Thepatients underwentan ophthalmologic examination, central foveal thickness, RNFL, subfoveal choroidal thickness, fVEP and mfERG tests andin all cases color fundus photographs were taken. The results of MFK, SFCT(central, temporal, nasal), RSLT thickness (average, superior, inferior, temporal and nasal quadrants), mfERG (amplitudeand latency of P1, N1, N2 waves of central, parafoveal, perifoveal, near and mid-peripheral retinal areas) and fVEP (amplitudeand latencies of P2 and N2 waves) tests were evaluated and were analysed for acorrelation between visual acuity. Patients were grouped according to central foveal thicknessas early and advanced stage and were also grouped according to their optic disc pallor asnormal-mild, mild-moderate and moderate-severe and the analysis was done accordingly. Results: There was asignificant thinning in the mean central foveal thickness(p = 0.002), in central (P < 0.001), temporal (p<0.001) and nasal (p<0.001)quadrants insubfoveal choroidal thickness ofRP patients. A significant difference wasobservedin inferior (p=0.002) and nasal (p=0.037)quadrantsof RNFL, compared tocontrols. There was a significant correlation between visual acuity andtemporal (r=0.212; p=0.039) and nasal (r=0.252; p=0.014) quadrantsof RNFLand in themean central foveal thickness inadvanced RPpatients(r=-0.311; p=0.48). In electrophysiological tests of patients; latencies were increased and amplitudeswere decreasedin mfERG (P1, N1, N2 waves of central, parafoveal, perifoveal, near and mid-peripheral regions) and fVEP(P2 and N2 waves) (p<0.001). A significant correlation was found between visual acuity and latencies of central(r=0.516; p=0.003), parafoveal(r=0.477; p=0.007, r=0.606; P=0.001), perifoveal(r=459; p=0.012),near(r=0.429; p=0.036)and mid-peripheral (r=0.554; p=0.001) regions and amplitudes of perifoveal (r=0.421; p=0.023) and mid-peripheral (r=0.643; p=0.001) regionsof mfERGand P2-wave latency of fVEP(r=-0.429, p<0.001). We detected a significant correlation between central foveal thickness and mfERG responses as follows; N2-wave latency of parafovela region (r=-0.762;p=0.028)in advanced stage and latencies (r= -0.593; p=0.020) and ampltudes (r=0.632; p=0.012) of central region in early stage. In advanced stages RP, P2-wave latency of fVEPwere decreased statistically significant (p=0.022). However, there was no difference between optical cohorence tomography (OCT)and electrophysiological tests according to the classification of optic disc pallor. Conclusion:Structurally there is a thinning in central foveal thickness, subfoveal choroidal thickness and in nasal and temporal quadrants of RNFL in RP patients. Functionally the amplitudes of mfERG and fVEP are decresing and the latencies are increasing.Latencies andamplitudes of mfERG, amplitudes of fVEP and central foveal thickness in advanced RP disease are observed to be correlated with visual acuity. Key words: Retinitis Pigmentosa, Visual Acuity, Optical Coherence Tomogra-phy, Multifocal Electroretinography and Visual Evoked Responses.